8 – Amaliy ish Geologik xaritalar va ularning turlari. Geologik kesma va stratigrafik ustun tuzish usullari. Tog’ kompasi

Maydonning  litologik  va  stratigrafik  tavsifini.  Maydonda  tarqalgan  cho’kindi, 

magmatik  va  metamorfik  jinslarga  qisqacha  tavsif  beriladi  va  ularning  litologik  tarkibi,  yotish 

holatlari,qalinligi va yoshi to’g’risidagi ma’lumotlar keltiriladi. 

Tektonik  sharoitlar.Maydonning  tektonik  tuzilishi  qadimda  sodir  bo’lgan  tektonik 

harakatlar  natijasi  orqali  ifodaianadi.  Yer  qobig’ining  yuqoriga  asta-sekin  ko’tarilishini  yoki 

pastga cho’kishini, egilishini va bukilishini, qatlamlaming burmalar hosil qilib siqilishini, yoriq 

va uzilmalar paydo bo’lishini va ular orqali qatlamlaming bir- biriga nisbatan surilishini, hamda 

bukilma va uzilmalarni yuzaga keltiruvchi tebranma harakatlarga tavsif beriladi. 

Qatlamlaming  birlamchi  yotish  holati  o’zgargan  yoki  uzilmalar  va  yoriqlar  bilan 

bo’lingan  bo’lsa  u  holda  nisbatan  yirik  bukilmalar  elementlari  va  cho’ziqlik  chegaralari 

aniqlanadi.  Ayniqsa  qatlamlaming  yoriqlar  bo’yicha  siljishiga,  sbros,  vzbros,  graben,  gorst 

ko’rinishdagi burmalarga, magmatik va metamorfik jinslaming yer yuzasiga chiqqan qismlariga 

e’tibor  beriladi.  Tekshirilayotgan  maydon  yer  qobig’ining  geosinklinal  yoki  platforma  turiga 

mansubligi aniqlanadi.