8- laboratoriya mashg`uloti. Qog‗oz xromatografiyasi usulida rutinni tahlil qilish laboratoriya mashg‗ulotining rejasi Qog‗oz xromatografiya

Askorbin kislotasi tarkibidagi yot moddalarni qog‗oz xromatografiyasi usulida aniqlash.
Askorbin kislotasi tabiiy meva va o‗simliklar sharbatlarida saqlanadi.
Askorbin kislotasi saqlagan suyuqlikka (yoki o‗simlik sharbatiga) xromatografik qog‗ozga
o‗tkazishdan oldin metofosfat kislotasi, sirka kislotasi yoki shavel kislotasi stabilizator sifatida
qo‗shiladi.
Zarur (kamera o‗lchamiga mos) xromatografik qog‗oz tasmasi kesib olingach, uni nam kamerada
osib namlik bilan to‗yintiriladi.
So‗ng qog‗oz lentalarida start nuqtasi belgilanib, stabilizator qo‗shilgan o‗simlik meva sharbati
kapillyar naycha yordamida tomiziladi. Shu chiziqda 2 sm masofada toza askorbin kislotasi eritmasi
tomiziladi. Namlik ketgach xromatografik tasma pastdan yuqoriga ko‗tarilishiga moslab, n-butanol:
sirka kislotasi: suv (4:1:5) - nisbatdagi aralashmasi bilan to‗yintirilgan kameraga joy-lashtiriladi.
Qog‗ozlar kameradan olinib, havoda quritiladi hamda reaktivlar bilan purkaladi.
Qog‗ozni AgNO3 ning ammiakli eritmasi bilan purkalsa askorbin kislotasi
Rf = 0,37 ga teng sariq-qo‗ng‗ir dog‗ beradi. Digidro askarbin kislotasi Rf=0,41 ga teng qo‗ng‗ir
dog‗ hosil qiladi.
Erituvchi sistemasi sifatida boshqa sistemalar ham taklif etilgan.
Askorbin kislotasi tez oksidlanadi, shuning uchun tahlillarni tez bajarish talab qilinadi.
Mustaqil holda xar bir talaba yuqorida ko‗rsatilgan dori vositalaridan birortasini (o‗qituvchi
ko‗rsatmasi bo‗yicha) qog‗oz xromatografik tahlil usuli yordamida sofligi aniqlanadi va
xromatogramma natijasi o‗qituvchi tomonidan ko‗rib tasdiqlangach, ish daftariga tahlil natijasini yozib
qo‗yiladi.
193
«KLASTЕR»
Muayyan tushuncha doirasida imkon
qadar ko‘proq g‘oyalarni ilgari surish va
mazkur g‘oyalar o‘rtasida aloqadorligini
ko‘rsatishga harakat qiling.
Agar ma'lum muddat biron-bir g‘oyani
o‘ylay olmasangiz, unda qog‘ozga
biror narsani rasmini chizing, toki
boshqa g,oya paydo bo‘lgunicha
davom eting.

G‘oyalar ning	yig‘indisi
sifati	va

aloqadorligini
ko‘rsatishini
chеklamang

G‘oyalar yig‘indisining sifati va alo?adorligini kўrsati-shini chеklaimang.

Nimaniki o‘ylagan bo‘lsangiz, shuni qog‘ozga yozing.
Fikringiz sifati to‘g‘risida o‘ylab
o‘tirmay, ularni shunchaki yozib
boring.
Yozuvlaringiz orfografiyasi yoki
boshqa jihatlariga e'tibor bеrmang