8-bob. Mehnat va ish haqi hisobi

8.8.XodimIar bilan boshqa muomalalar bo‘yicha 
hisob-kitoblar hisobi
Korxona xodimlari bilan ish haqi va deponentlar b o ‘yicha hisob- 
kitoblardan tashqari boshqa hisob-kitob turlarini ham olib borishlari 
mumkin. Kredit hisobiga sotib olingan tovarlar bo‘yicha hisob-kitoblar, 
uy-joy qurish uchun olingan ssudalar, moddiy boyliklaming kamomadi 
bo'yicha zararlami qoplash uchun berilgan summalar bo‘yicha hisob- 
kitoblar xodimlar bilan boshqa muomalalar bo ‘yicha hisob-kitob 
muomalalarini tashkil etadi. Ushbu hisob-kitoblami hisobga olish uchun 
quyidagi hisobvaraqlar ko‘zda tutilgan:
4710 “Kreditga sotilgan tovarlar bo ‘yicha xodimlaming qarzlari”;
4720 “Berilgan qarzlar bo‘yicha xodimlaming qarzlari”;
4730 “Moddiy zarami qoplash bo‘yicha xodimlaming qarzlari”;
4790 “Xodimlaming boshqa qarzlari”;
4710 “Kreditga sotilgan tovarlar bo‘yicha xodimlaming qarzlari” 
hisobvarag‘ida korxona xodimlariga kreditga berilgan tovarlar yuzasidan 
hisoblashishlar hisobga olinadi.
Kreditga tovarlar sotib olgan shaxslar ishlovchi korxona bank 
krediti hisobiga uning ishchilariga berilgan kredit summalarini savdo 
korxonalariga to‘laligicha o ‘tkazadilar.
Kreditga tovar sotib olgan xodimlaming qarzi uchun bank 
kreditlari olinsa, quyidagicha provodka beriladi:
Debet 4710 “Kreditga sotilgan tovarlar bo'yicha xodimlaming 
qarzi”
Kredit 6710,7810
Korxona xodimlardan kreditga sotilgan tovarlar bo‘yicha haqlami 
ish haqidan ushlab qoladi:
233

---

Debet 6710 “Mehnat haqi bo‘yicha xodim bilan hisoblashishlar” 
Kredit 4710 “Kreditga sotilgan tovarlar bo‘yicha xodimlaming 
qarzi”
So‘ngra ushlab qolingan summalar bank kreditini so‘ndirish uchun 
y o ‘naltiriladi:
Debet 6810, 7810
Kredit 5110 “Hisob-kitob schyoti”
4720-“Berilgan 
qarzlar 
bo‘yicha 
xodimlaming 
qarzlari” 
hisobvarag‘ida 
korxona 
ishchilariga 
berilgan 
qarzlariga 
oid 
hisoblashishlar aks ettiriladi, masalan, uy-joy qurilishiga, dala-hovlilami 
xarid qilish yoki qurish uchun va hokazo.
Xodimlarga ushbu maqsadlar uchun qarz berilganida quyidagicha 
provodka beriladi:
Debet 4720 “Berilgan qarzlar bo ‘yicha xodimlaming qarzlari” 
Kredit 5010 “Milliy valyutadagi pul mablagMari”
Kredit 5110 “Hisob-kitob schyoti”
Agar mablagMar korxonaga berilgan kredit hisobiga bevosita bank 
tomonidan xodimga berilsa, u holda quyidagicha pro vodka beriladi:
Debet 4720 “Berilgan qarzlar bo‘yicha xodimlaming qarzlari” 
Kredit 6810 “Qisqa muddatli kreditlar”
Kredit 7810 “Uzoq muddatli kreditlar”
Qarzdor xodimlardan toMovlar qabul qilishganda quyidagicha 
yozuv qilinadi:
Debet 5010,5110, 6710
Kredit 4720 “Berilgan qarzlar bo ‘yicha xodimlaming qarzi”
Bank kreditlarini so ‘ndirish paytida:
Debet 6810, 7810
Kredit 5 1 10-“Hisob-kitob schyoti”
Korxona tomonidan savdo tashkilotidan 600 ming so‘m summaga 
topshiriq-majburiyat olindi. Topshiriq-majburiyatga ko‘ra korxona to ‘rt 
kalendar oyi 
mobaynida har oyda savdo tashkiloti foydasiga 
A.Samadovdan 150 ming so‘m ushlab qolishi kerak.
234

---

1-variant. Korxona xodimning ish haqidan ushlab qolingan 
summalami bevosita savdo tashkilotiga o ‘tkazadi: