8-lekciya. Ot-shóp eginlerine sipatlama. SOBIQLI Ot-shóp eginleriniń Áhmiyeti. Jonishqa biologiyasi hám jetistiriw texnologiyasi rejesi

Jaqtılıqqa talabı. Jońıshqa jaqtılıqtı súyiwshi uzaq kún ósimligi, jaqtılıq dáwiri 16-17 saat dawam etkende jaqsı rawajlanadı. Azıqqa bolǵan talabı. Jońıshqa topıraqtan kóp azıq ózlestiredi, sebebi ol joqarı hasıldarlı ósimlik. Jońıshqa 50c pishen jetistiriw ushın 130 kg azot, 33 kg fosfor, 75 kg kaliy hám 135 kg kalciy ózlestiredi.
Topıraqqa bolǵan talabı. Jońıshqa qunarlı, gewek, mádeniylestirilgen shorlanbaǵan, batpaqlanbaǵan hám suwları tereń jaylasqan topıraqlarda jaqsı ósedi. Topıraq reaktsiyası pH-6,5-7 bolǵanda jońıshqa jaqsı ósedi.
Jońıshqanıń ósiwi hám rawajlanıwı. Qolaylı jaǵdayda tuxım egilgende 5-6 kúnnen keyin kógerip shıǵadı. Náli eki dana tuxım japıraǵı formasında jer betinde kórinedi. Nálleri júdá mayda bolıp, qatqalaqqa duwshar bolsa nabıt boladı. Nálleri kóringennen 3-4 kún ótkennen, birinshi ápiwayı shın japıraǵı rawajlanadı. Sońınan 12-15 kún ótkennen, birinshi quramalı shın japıraq rawajlanadı. Náwbettegi japıraqlar hár 4-5 kúnde payda bola beredi. Ósimlikte 15-20 shın japıraq rawajlanǵanda shaqalaw dáwiri baslanadı, bul kógeriwden 40-60 kún ótkennen keyin baqlanadı. Shaqalanıwdan 10-20 kún ótkennen, gúllew dáwiri baslanadı. Jońıshqa tómennen joqarıǵa, oraydan átirapqa qaray gúlleydi. Báhárde egilgen jońıshqa 90-110 kúnde gúlleydi, 140 kúnde tolıq pisedi.

Jońıshqa báhárgi ósimlik, egilgen jılı 2-4 orım beredi, 2-3 jılǵı jońıshqa 5-7 orım beredi, 2-orımnan tuxım beredi. Ekinshi, úshinshi jılǵı jońıshqa birinshi orımdı 60-70 kúnde, ekinshi orımdı 40-50 kún, jazǵı orımları 28-35 kúnde, gúzgi orımları 35-45 kúnde jetiledi.
Birinshi jılǵı jońıshqada kógeriw, shaqalaw, ǵumshalaw, gúllew hám pisiw dáwirleri baqlanadı, ekinshi hám keyingi jılǵı jońıshqalarda: qayta ósiw, paqaldıń ósiwi, ǵumshalaw, gúllew, pisiw dáwirleri baqlanadı.
Sortları «Xiva jońıshqası», «Toshkent-3192», «Toshkent-1», «Toshkent-2009», «Aridnaya».
Jetistiriw texnologiyası
Almaslap egiwdegi ornı. Jońıshqa, ǵawasha, kenep, salı, mákke, masaqlılar, palız, ovosh eginlerinen bosaǵan jerlerge egiledi. Bir jerde jońıshqa 8-10 jılǵa shekem ósiwi múmkin, ózi egilgen jerine jońıshqa 5-6 jıldan keyin qayta egiliwi múmkin.Jerdi islew. Jońıshqa egiw ushın jer gúzde súriledi. Jerge aydawdan aldın mineral hám organikalıq tóginler beriledi. Jońıshqa shorlanǵan topıraqlarda egiletuǵın bolsa, shorı, álbette, juwıladı. Jońıshqa egiletuǵın jer tegis hám taza bolıwı lazım.