8 mavzu. Tizim modelini qurish

8 mavzu. Tizim modelini qurish.

Reja

1. 
   Tizim modelini qurish.
   
2. 
   Axborot va tizimning oʻz-oʻzini tashkil qilishi.
   
3. 
   Tizimning axborot modeli.
   
4. 
   Oʻz-oʻzini tashkil qilish, oʻz-oʻzini tashkil qiluvchi tizim.
   
5. 
   Informatsion dinamik jarayonlarning asosiy aksiomalari (informatsion sinergetiklar).
   
6. 
   Modellashtirish tadqiqot usuli sifatida murakkab tizimlar.
   
7. 
   Model tushunchasi.Informatsion modellar.
   

Tayanch iboralar: tizim modeli (system model), oʻz-oʻzini tashkil qilish (self-organization), axborot modeli (information model), dinamik jarayon (information model), informatsion sinergetiklar, modellashtirish, murakkab tizimlar, model, informatsion modellar.
, , , , , modeling, complex systems, model, information models.

1. Oʻz-oʻzini tashkil qilish, oʻz-oʻzini tashkil qiluvchi tizim

Oʻz-oʻzini tashkil qilish – bu tasnifni tizim atrofi bilan ma’lum maqsadda oʻzaro Tizim modelini qurish. Tizimning axborot modeli. Masalaning qoʻyilishi. Oʻrganilayotgan tizim modelini qurishharakat natijasida, tizimning ichki resurslari hisobiga fazoviy, vaqtga bogʻliq, informasion yoki funksional tashkil qilishidir (aniqrogʻi, yangi tasnifni tashkil qilishga, yaratishga intilish). Agar, tizim ma’lum maqsadsiz tashqaridan boʻladigan ta’sirsiz (tizim tasnifini yaratish yoki oʻzgartirish maqsadida) fazoviy, vaqtga bogʻliq, informaTsion yoki funksional tasnifga ega boʻlsa, u oʻz-oʻzini tashkil qiluvchi boʻladi. Oʻz-oʻzini tashkil qilish (ochiq yoki ochiqmas) murakkab ochiq tizimlarda kuzatiladi. Oʻz-oʻzini tashkil qilishga atribut-boshqarish xos. Tizimni avtomatik oʻz-oʻzini tashkil qilish boʻlmaydi, buning uchun boshqaruvchi ta’sirlar zarur. Oʻz-oʻzini tashkil qilish tizim rivojlanishining, evolyutsiyasining mumkin boʻlgan yoʻlidir. Bu tizimning, nisbatan boʻlsa ham, tartibga solish uchun boʻladigan harakat yoʻlidir.

Tizim barqarorligi – bu uning oʻz harakatini (resurslar iste’molining, uzoq vaqtgacha oʻz-oʻzini quvvatlay oladigan va oʻz-oʻzini yoʻnaltiradigan darajasida) trayektoriya boʻyicha saqlash qobiliyatidir.