8 mavzu. Tizim modelini qurish

Model - bu oʻrganish uchun zarur boʻlgan haqiqiy obyektning xususiyatlarini aks ettiradigan, oʻrganilgan obyektning maxsus yaratilgan namunasi yoki shartli tasviri. Modellar moddiy (fizik) va ideal (abstrakt) sinflarga boʻladi.
Analitik modellar oʻrganilayotgan tizim (obyekt) munosabatlar funksiyalari tomonidan aniq yoki noaniq shaklda (differensial yoki integral tenglamalar, operatorlar) shunday ta'riflanishi mumkinki, toʻgʻridan-toʻgʻri tegishli matematik apparatdan foydalangan holda tizimning oʻzi va uning xususiyatlarihaqida kerakli xulosalar chiqarish mumkin
Imitatsion modellar (Simulyatsiya) modellari - bu oʻrganilayotgan tizimning ishlash jarayonini tavsiflovchi algoritmlar va protseduralar qayta ishlab chiqariladigan kompyuter dasturlari toʻplami.
Bunday holda, tizimning oʻziga xos xususiyatlariga ega boʻlgan faoliyati kompyuterda simulyatsiya qilinadi. Matematik statistika usullari yordamida qayta ishlangan koʻplab mashina tajribalari, berilgan tizimning xususiyatlarini oʻrganish va tahlil qilishga imkon beradi.

Imitatsion modellar odatda oʻrganilayotgan tizim uchun yetarlicha sodda va ishlash uchun qulay boʻlgan analitik modellarni yaratish imkoniyati boʻlmagan hollarda qoʻllaniladi (koʻpincha oddiy analitik va murakkab simulyatsiya modellarining kombinatsiyasi qoʻllaniladi).

Deterministik model – bu qonuniyatlar, operatsiyalar va boshqalarning analitik tasviri boʻlib, unda tizimning chiqishida kirish qiymatlarining ma'lum toʻplami uchun yagona natija olinishi mumkin.

Deterministik modellar - jarayonlarning boshlangʻich shartlari va qonuniyatlarini bilib, toʻliq prognoz qilish mumkin boʻlgan muayyan jarayonlarni aniq ta'riflaydi.

Tasodifiy jarayonlarni tavsiflash uchun ehtimolli (probabilistik, stoxastik) modellardan foydalaniladi, ularning jarayoni tegishli tasodifiy oʻzgaruvchilarning ehtimollik taqsimot qonunlari bilan tavsiflanadi va birma-bir oldindan aytib boʻlmaydi.
Ehtimolli [stochastic, probabilistic] model – modellashtirilgan obyektga ehtimollik oʻxshashligi munosabatida boʻlgan model. Shunga koʻra, deterministik modeldan farqli oʻlaroq, u tasodifiy elementlarni oʻz ichiga oladi. Shunday qilib, modelning kiritilishida maʻlum bir qiymatlar toʻplamini oʻrnatishda, uning chiqishida tasodifiy omil ta’siriga qarab har xil natijalarga erishish mumkin.

Informatsion modellar

Informatsion modellar - obyektni yaratish maqsadini hisobga olgan holda u haqida faqat muhim ma’lumotlarni oʻz ichiga oladi.Turlari:

• 
  Geometrik – geografik shakllar va hajmli tuzilmalar,
  
•