9-ma’ruza. Vizual muhitning ma’lumotlar bazasiga ulanish jarayonlarini dasturlash

---

9-ma’ruza. Vizual muhitning ma’lumotlar bazasiga ulanish jarayonlarini 
dasturlash 
Ma'lumotlar to'plamlari (MT) ma'lumotlar to'plamining shunday obyektlariki (bizning 
holatda, bu komponentlar palitrasi komponenti), ular orqali dastur ma'lumotlar bazalariga ulanadi. 
Shu bilan birga, ma'lumotlar bazasidan ma'lumotlar MTga yuklanadi, keyinchalik u sizning 
ilovangizni mahalliy keshdagi ma'lumotlar bilan ta'minlaydi. Ilovangiz ma'lumotlar bazasidan 
uzilgan bo'lsa ham bunday MT bilan ishlashingiz mumkin. MT o'zgartirilgan ma'lumotlarni saqlab 
turadi, shunda ilovangiz unga ulanganda yangilangan ma'lumotlar ma'lumotlar bazasiga 
qaytarilishi mumkin. Xulosa qilib aytganda, MT shunday komponent bo'lib, u orqali dastur 
tanlangan (ushbu ulanishni o'rnatish vaqtida) tegishli turdagi ma'lumotlar bazasi bilan aloqa qiladi. 
Formaga DataSet komponentasini joylashtirishga harakat qilganingizda (u komponentlar 
palitrasining Data guruhida joylashgan), MT turini tanlash uchun dialog oynasi ochiladi (12.1-
rasm).
12.1-rasm. MT tipini tanlash 
Yuqorida ta'kidlaganimizdek, ushbu versiyadagi ish tiplanmagan ma'lumotlar to'plamlari 
bilan amalga oshiriladi, paydo bo'lgan oynada Untyped dataset radio tugmachasini tanlang. 
Natijada, hech narsa sodir bo'lmaydi: faqat ma'lumotlar bazasi jadvalidan ma'lumotlarni qabul 
qilish uchun uni sozlash qoladi. Ushbu komponentning o'zi ma'lumotlar bazasiga ulanishda 
ishtirok etmaydi. U faqat ilovangizda ulanmoqchi boʻlgan maʼlumotlar bazasi jadvali tuzilmasi 
boʻyicha oʻz maʼlumotlar jadvalingizni yaratishga imkon beradi. 
Ilovada ma'lumotlar bazasi bilan ishlashni tashkil etishning umumiy texnologiyasi 
Kelajakda biz doimo qo'limizda bo'lgan ma'lumotlar bazalari, yaratish vositalari bilan 
ishlaymiz: bu operatsion tizim bilan birga keladigan MS Access. Shunday qilib, texnologiya 
quyidagicha. 
1. MS Access dasturi yordamida jadval-fayl tuziladi. U VC++ 2011 yordamida olinishi 
kerak. 
2. Buning uchun ma'lumotlar bazasiga kirish uchun tuzilgan oleDbDataAdapter 
komponenti olinadi. ToolBox ro'yxatida siz ba'zi komponentlarni topa olmasligingiz mumkin, 
chunki u faqat predmet-soha dizaynerining fikriga ko'ra eng kerakli komponentlarni ko'rsatadi. 
Qolganini dasturlash muhiti taqdim etadi, ToolBox-ga Choose ToolBox Items asosiy menyu 
opsiyasidan foydalanib ulashingiz mumkin. Plaginlar ro'yxati bilan dialog oynasi ochiladi, unda 

---

tegishli papkada (yangi o’rganuvchilar uchun bu Framework... papkasining komponentlari), 
kerakli plaginni toping va chap tomondagi katakchani belgilang. Oyna yopilgandan so'ng 
komponent ToolBox ga o'tadi. 
3. oleDbDataAdapterdan keyin boshqa komponent olinadi: dataSet. U ma'lumotlar 
bazasidagi jadvalga mos keladigan strukturada jadval yaratadi. 
4. Keyin uchinchi komponent olinadi: dataGridView. U dizayn bosqichida oldingi 
komponentda qo'lda yaratilgan jadvaldagi qatorlarni ajratib ko'rsatish uchun tuzilgan. Keyin 
birinchisi maxsus buyruqlar yordamida ma'lumotlar bazasidan ma'lumotlarni olishga va 
ikkinchisining jadvaliga yozishga majbur bo'ladi, ikkinchisi bilan bog'langan uchinchisi esa 
ikkinchisi olgan narsani ekranda aks ettirishi kerak.
Ushbu uchta asosiy narsaga qo'shimcha ravishda siz yana to'rttasi bilan ishlashingiz kerak: