9 mavzu: ishchi joylar tashkil qilish reja

9 MAVZU: ISHCHI JOYLAR TASHKIL QILISH

 

Reja:
1. Elektr montaj ishlarini bajarishning umumiy prinsiplari 
2. Elektr montaj ishlarni bajarishga tayyorlash 
3. Elektrmontaj ishlarini bajarishda texnika xavfsizligi 
1. Elektrmontaj ishlarini tashkil qilinishining umumiy prinsiplari 
Elektr montaj ishlari- qurilish ishlari tizimining bir qismi hisoblanadi va 
qurilish shartnomasi tarkibiga mos ravishda qurilish shartnomasida bajarilishi 
o„rnatilgan muddatda ishni bajarish bo„yicha pudratchi shartnomada belgilangan 
muddatda ishni bajarish tashkil qilinadi. Ish bajaruvchi ishni bajarishni o„z 
zimmasiga oladi, buyurtmachi esa pudratchi ishni bajarishi uchun kerakli shart-
sharoit yaratib beradi, bajarilgan ishlarni qabul qiladi va haq to„laydi. 
Buyurtmachi bo„lib yuridik shaxs (korxona, tashkilot), moliya vositasiga ega 
bo„lgan (investorlar) tashkilotlar hisoblanadi. Elektr montaj ishlarini 
moliyalashtirish, kengaytirish, qayta qurish va elektrtermik ob‟ektlarini qayta 
texnik jihozlash yangi qurliishga mo„ljallangan kapital harajatlar bo„limi 
hisobidan olib boriladi. Elekt rmontaj ishlarini bajarishda pudratchi bo„lib, odatda 
elektr montaj tashkilotlari va shaklidan qatiy nazar, o„rnatilgan tartibda soliq 
tashkilotlari va elektr montaj ishlarini bajarish litsenziyasiga ega va boshqa 
hujjatlari, tashkilotning mutaxassisligini tasdiqlovchi va sifatini kafolatlovchi 
hujjatlar bo„lishi yetarli hisoblanadi. 
Yirik hajmli elektr mntaj ishlarida ishni bajarishni xohlaganlar ko„p va bir 
necha talabgorlar raqobat bo„lganida ularni tanlashda buyurtmachi raqobat 
(konkursli) tender tashkil qiladi. 

Elektr montaj tashkilotlari ish faoliyati davrida qurliish-montaj 

maxsulotlari, iste‟molchilar qiziqishini va ularning huquqini himoya qilish 
maqsadida litsenziyalanadi. Kafolatlar buyurtmachi tomonidan bajaruvchiga 
shikoyat muddati bajarish shartnomasida aniqlanadi va elektr montaj ishlari 
bo„yicha odatda 1-2 yilni tashkil qiladi. 
Bajarish shartnomasi asosiy qonuniy hujjat bo„lib xizmat qiladi, pudratchi va 
buyurtmachi orasida munosabatlarni rostlovchi hisoblanadi. 
Bunday shartnoma ayrim hollarda ish bajarilishi, inshootni to„la 
tayyorlanganligi bilan tugaydi. Bunda to„la investitsiyali to„la bajariladigan davrli 
loyihalashga (ulash) kiritilishi, quriliish, elektr montaj, ishlarini rostlash ishlari va 
ob‟ektni ishlatishga topshirish ko„zda tutilgan. 
Tizimli yoki alohida qurliish ish turlari bajarilishi uchun, misol: ishga 
tushirish rostlash ishlari, bajaruvchi boshqa-maxsus mutaxassis yollanma ish 
bajaruvchi tashkilotlarni (subnaryadchilarni) jalb qilishi mumkin. Bu holatda 
pudratchi bosh bajaruvchi lavozimini egallaydi. Asosiy elektr montaj ishlari 
bajarilish bosqichlari 1.1. rasmda ko„rsatilgan. 
Elektr montaj ishlarini olibborishga tayyorlash, ko„pincha ob‟ekt qurliish 
bo„lim jihozlari montaj ishlarini bajarishga qabul qilishda, buyurtmachi qarshisida 
barcha ishlar turlari o„z vaqtida bajarilishi, shartnomada ko„zda tutilgan, va kerakli 
sifatda bajarilishi bosh pudratchiga yuklanadi. 
Pudratchi, ishlarni loyiha-smetasiga mos ravishda rejalashtiradi va 
kelishilgan narxda va ishlarning bajarilish, hajmini aniqlovchi, ish tartibi va 
narxida olib boriladi. Loyiha hujjatlari elektr montaj ishlarini bajarilishini 
belgilovchi me‟yoriy hujjatlar talablariga mos kelishi kerak: 


qurilish me‟yorlari va qoidalari (QMvaQ);


qurilish sohasiga oid Davlat texnik standartlari (GOST); 


elektr jihozlar tuzilish qoidalari (EQTQ); 


iste‟molchi elektr jihozlarini texnikaviy ishlatilishi qoidalari (IEQTIQ). 


1.1 rasm. Elektr montaj ishlari bajarilishining asosiy bosqichlari 
Bundan tashqari, bajaruvchi vazifasiga tabiiy, atrof-muhit himoyalari 

qonunlariga rioya qilishi va ishni bajarishda mexnat muhofazasini tashkil qilish 

kiradi. 

Ish bajarish davrida buyurtmachi va ish bajruvchi, loyihalash tashkiloti bilan 

o„zaro munosabatda bo„lgan holda ish bajarilishi shartnomada ko„rsatilgan tartibi 
o„zgartirilmasligi inobatga olinib texnik hujjatlarga, yoki shartnomada ko„rsatilgan 
talablarga o„zgartirish kiritish mumkin va yana ishga tushirish to„plamini umumiy 
loyiha hajmi ishlaridan ajratish mumkin. 
Asbob-anjomlar to„plami bilan elektrmontaj ishlarini ta‟minlash, to„plamli 
Jihozlarni, materallarni va konstruksiyalarni olib kelinish vazifasi va ma‟suliyati, 
odatda, pudratchiga yuklanadi. 
Buning uchun pudratchi loyihlash tashkilotidan kerakli asosiy jihozlar va 
asbob-anjomlar to„rlari, materiallar, konstruksiyalar haqidagi hisob-kitoblar, 
maxsuslashtirilgan hujjatlarni (spetsifikatsiyasini) oladi.