Oqsillar biosintezini to`liq aniqlash irsiyat qonunlarini tadqiq qilish, organizmlarni o`sish va rivojlanishini boshqarish, turli xil irsiy kasalliklar sabablarini aniqlash, davolash va boshqa bir qator muammolarni hal qilishga imkon yaratadi. - Oqsillar biosintezini to`liq aniqlash irsiyat qonunlarini tadqiq qilish, organizmlarni o`sish va rivojlanishini boshqarish, turli xil irsiy kasalliklar sabablarini aniqlash, davolash va boshqa bir qator muammolarni hal qilishga imkon yaratadi.
- Oqsillar sintezi organizmda intensiv ravishda amalga oshadi. Odam jigarida 10 kun davomida oqsillarning yarmi yangilanadi. Qon zardobida 20-30 kunda oqsillar almashinadi. Нar kun inson tanasida 100 g oqsil sintezlanishi lozim. Bir kunda odam qonida 8 g gemoglabin, 23 g jigar oqsili va 32 g mushak oqsillari sintezlanib turadi.
Hujayrada oqsillarning sintezi xuddi nuklein kislotalardek, matritsa (qolip) asosida amalga oshadi. Mazkur jarayon murakkab va bir necha bosqichlardan iborat. Oqsillarning biosintezi oqsil sintezlovchi muayyan tizim bo`lib, uning tarkibiga quyidagi strukturalar kiradi: - Hujayrada oqsillarning sintezi xuddi nuklein kislotalardek, matritsa (qolip) asosida amalga oshadi. Mazkur jarayon murakkab va bir necha bosqichlardan iborat. Oqsillarning biosintezi oqsil sintezlovchi muayyan tizim bo`lib, uning tarkibiga quyidagi strukturalar kiradi:
- ● ribosomalar-nukleoprotein zarralari bo`lib, tarkibida 60% ribosom RNK va 40% oqsil mavjud. Uzunligi 160Å, diametri 250Å, molekulyar massasi 4 mln. Bir qancha ribosomlar to`plami poliribosoma yoki polisomalar deb ataladi;
- ● matritsa RNK;
- ● transport RNK;
- ● oqsil sintezidagi bosqichlar bo`lmish initsiatsiya, elongatsiya, terminatsiya va translyatsiya jarayonlarini amalga oshiruvchi oqsillar va fermentlar;
- ● proteinogenli aminokislotalar;
- ● aminoatsil-t-RNK larni hosil qiluvchi aminoatsil-t-RNK-sintetaza fermentlari;
- ● makroergli nukleozidtrifosfatlar ATF va GTF;
- ● Mg2+, С2+, К+, NH4+ ionlari.
Do'stlaringiz bilan baham: |