A b d u m a j id m a d r a im o V g avhar fu zailo V a

2 .3 .2 . «Syan Xan shu*
“Syan Xan shu” (“Awalgi Xan sulolasining tarixi") yirik tarixchi 
olim Byan G u (39—92) asaridir. Tarixchi Anlin (Shensi viloyati) shahrida 
G arbiy Xan sulolasi (miloddan awalgi 206 — milodning 220-y.) xizmatida 
turgan yirik mansabdor va tarixshunos oilasida tug'ilgan, 47—55-yillari 
Loyanda oliy ta ’lim olgan, 58—82-yillari o 'z asarini yozgan.
Syan Xan shu”ning 95-bobida O'zbekiston (ayniqsa, kangli, yuechji 
va usunlar haqida) va Sharqiy Turkistonning qadimiy tarixi, xalqi va 
umng hayoti haqida ko'p muhim m a’lumotlami uchratamiz.
yan Xan shu” 1962-yili Pekinda 12 jildda nashr qilingan. Inglizcha 
Dirnasi (G.Dubs, Baltimor, 1938-1944) ham bor.
137

---

2 .3 .3 . «Xou Xan shu»
“Xou Xan shu” (“ Keyingi Xan sulolasi tarixi”) tarixchi Fan 
X ua 
(398-445) asari. Olim awalgi Xan sulolasi (25-220)ga xizmat 
qilgan. 
Kichik davlat lavozimida turgan va 424-yili viloyat hokimligiga 
k o 'ta rilg a n . 
Davlatga qarshi isyonda qatnashganlikda ayblanib qatl etilgan.
“Xou Xan shu” Xitoyning awalgi Xan sulolasi davridagi 
ta rix n i o 'z
ichiga olgan katta asar (130 bobdan iborat). Unda O'zbekiston, 
S h arq iy
Turkiston va Jung'oriyaning 2 5 -2 2 1-yillar orasidagi tarixi haqida 
d iq q a tg a 
sazovor m a’lumotlar bor.
2 .3 .4 . «Bey shu»
“ Bey shu” (“ Shimoliy sulolalar tarixi”) 100 bobli asar 
b o 'lib , T a n
sulolasi (6 1 8 -9 0 7 ) davrida yashagan yirik tarixchi Li 
Y a n - s h o u
(taxm.595—678) qalamiga mansub. Unda Shimoliy Xitoyda Vey (386- 
535), Si (550—577), Chjou (557-581) sulolasi hukmronligi, 
y a ’ni 
386- 
581-yillar tarixi bayon etilgan.
Asarda O'zbekiston, xususan Xorazm hamda Sharqiy Turkiston haqida 
qimmatli m a’lumotlami uchratamiz.
“ Bey shu”ning matni 1958-yiIi Shanxayda chop etilgan.