A. K. Sabirov

o ’tkazsak, natijaviy t o ’lqin fronti tirqishning geom etrik so y asiga o ’tishi tushinarli 
b o ’ladi. T o ’lqin energiyasining qancha qism i geom etrik soyaga o ’tganligini bilish 
uchun Frenel usuli bilan В n u q tagayetib kelgan ikkilam chi t o ’lqinlam ing natijaviy 
interfersion m anzarasini aniqlash kerak. M anzara aniq k o ’rinishi uchun tirqishdan 
keyin L lin za q o ’yiladi (8.3 - rasm).
54

---

А 
э  
к,
к 2
8 .3- rasm.
A i - А
4 tirqishda to ’g ’ri o ’tadigan to ’lqinlar E ekranini К nuqtasida to ’planadi. A iB  
va unga parallel y o ’nalishdagi to ’lqinlar E ekran tekisligidagi yoritlganlik taqsim oti, 
tirqishdan o ’tgan t o ’lqinlarning har xil har xil y o ’nalish b o ’yicha yoru g’lik 
energiyasining taqsim otini aniqlaydi.
Bunday hoi uchun E ekran 
linzaning fokal tekisligida joylashgan b o ’lishi 
kerak. Ki v a К nuqtalardagi natijaviy interferensiyani aniqlashda ikkilamchi 
t o ’lqinlarning 
fazalarini, 
amplitudalarini va elektr m aydon 
kuchlanganlik 
vektorlarining y o ’nalishlarini bilish kerak. Bunday masala juda murakkab, shu 
nuqtai nazardan Frenel usulidan foydalaniladi. A | —А» tirqishga tushayotgan to ’lqin 
y assi m onoxrom atik b o ’lganligi uchun uning tekisligida hosil b o ’lgan ikkilamchi 
manbalar bir xil fazada tebranadi. U lar linzadan o ’tib E ekranning К nuqtasida 
uchrashganda to ’lqin amplitudalari q o ’shilganligi tufayli yoritilganlik oshadi. Linza 
undan o ’tuvchi to ’lqinlarga q o ’shim cha y o ’l kiritmaydi. Ekranning Ki nuqtasida 
uchrashuvchi ikkilam chi to ’lqinlam ing hammasi tirqish tekisligidan bir xil