chiquvchi t o ’lqin uzunliklariga b o g ’liq b o ’ladi va optik uskunalarining tuzilishiga
b o g ’liq.
M oddalam ing spektrlarini kuzatish v a uni tahlil qilish am aliy va nazariy
optikada katta aham iyatga ega. N urlanish va yutilish spektrlarini o ’rganish kim yoviy
birikmalar, m oddalam ing agregat holat tuzilishi va uzoqda joylashgan osm on
jism larining tarkibini o ’rganishda qulay keladi. Spektrlar asosida m oddalam ing
tarkibini, tuzilishini o ’rganuvchi optika b o ’limi - spektral tahlil deyaladi. Bitta
tirqish yordam ida hosil b o ’ladigan difraksiya.
D ifraksion manzarani kuzatishda optik uskunalarda difraksion panjaradan
foydalaniladi. D ifraksion panjaralar bir-biriga paralell b o ’lgan 1mm kenglikda
joylash gan juda k o ’p tirqish v a t o ’siqlar turkumidan iborat. D ifraksion panjara
53
sh a ffo fju d a sifatli bir jin sli sh affofjism d an , yok i notekis sirtlardan (zinapoyasim on,
d o ’n glik v a chuqurlikdan, y a ’ni sinusoidal davriy tu zilish ga ega b o ’lgan)
y o ru g ’likning qaytishiga asoslangan b o ’ladi. D ifraksion panjarada ro’y beradigan
hodisani tushunish oson b o ’lishi uchun bitta tirqish yordam ida difraksiyaning ro’y
berishini m onoxram atik yoru g’lik to ’lqini o ’tsin. Y oru g’lik energiyasi t o ’lqin fronti
b o ’ylab tekis taqsim langan.
T - tirqish, E-ekran, L- yassi tirqish ken gligi, A
1 A 1 - yassi tirqish tekisligidagi
ikkilam chi nuqtaviy manbalar, В nuqtada Ai v a A
4 nuqtaviy manbalardan chiqqan
t o ’lqinlar uchrashish jo y i.
G yu ygen s tam oyiliga asosan A] - A | tirqish kengligida joylash gan har bir nuqta
ikkilam chi manbalar vazifasini bajaradi, ulardan tarqalgan t o ’lqin frontlari urinma
Do'stlaringiz bilan baham: |