A. K. Sabirov

burchak ostida tarqaladi. Interferansiya natijasi boshqacha b o ’ladi, sababi bulam ing 
fazalari
burchakka o ’zgardi. Oqibatda tirqishga nisbatan cp 
- burchak ostida 
taqaluvchi to ’qin fazalari M N tek isligiga tik b o ’l i b , bu tekislik tirqish tek isligi bilan
55

---

burchak tashkil qilib, faza farqini vujudga keltiruvchi y o ’llar farqi < = 
NA4- 
M A i 
teng. A garda tirqish kengligini b bilan belgilasak, u vaqtda K i n uqtagayetib keluvchi 
t o ’lqinlarning y o ’llar farqi quyidagicha aniqlanadi: < =bsin
S fe r ik t o ’lq in la r uchun
bunda a - nuqtaviy y o ru g ’lik manbaidan yum aloq tirqishli diafragm agacha b o ’lgan 
m asofa; 
b -
difraksion manzara kuzatilayotgan ekrandan diafragm agacha b o ’lgan 
masofa; к — Frenel zonasining tartib raqami; >. — to ’lqin uzunligi.
Y assi t o ’lqin uchun
Гк= 
л/ЬкЛ
•  Nurlar tikka tushganda bitta tirqishdagi y o ru g ’lik difraksiyasi. Y oru g’lik 
inten sivligin in g minimum lari sharti
asin

 rfc2A:-^= rfc&A., 
k =
 1, 2, 3, . . . .
bunda a - tirqishning kengligi; у - difraksiya burchagi; к - m inim um ning tartib 
raqami; X - t o ’lqin uzunligi.
Y oru g’lik in tensivligining maksimum lari sharti
asi/up'= (2* + l ) - i * « 1 , 2 , 3 , . . . ,
bunda i]/1 — difraksiya burchagining taxm iniy qiym ati.
• Nurlar tikka tushganda 
difraksion panjaradagi yoru g’lik difraksiyasi. 
Intensivlikning bosh m aksim um lari sharti
dsiny=* ± k h ,
 fc=0, 1, 2, 3, ....