A sh. Shorustam ov, R. Y. Abdullayev

asosiy d astagi to rtish e le k tr d v igatellarin in g h a r xil u lan ish in i 
va ishga tu s h iru v c h i q a rs h ilik la rn in g o 'z g a r is h in i ta 'm i n l a y d i .
R evers d asta gi b ila n esa, e l e k t r o v o z n i n g h a r a k a t y o 'n a l i s h i
o 'z g artirilad i. U s h b u d a sta k la r k u ch li to k u z a tila d ig a n tizim bilan 
t o 'g 'r i d a n t o 'g 'r i u la n m a y d i, balki kuchli to k tizim idagi b a r c h a
o 'z g a r t i r i s h l a r e l e k t r p n e v m a t i k yoki e l e k t r - m a g n i t l i u z a tish
tizim i b o 'l g a n va k o n tr o lly o r dastagi bilan past k u ch lan ish li 
za n jir orqali b o g 'la n a d ig a n a sb o b la r y o r d a m id a b o shqariladi.
a
Ud=500V (]U d = W 0 0 V hUd=H00V
8.6-rasm . Olti o 'q li elek tro v o z d a to rtish e le k tr dvigatellarining ulanishi: 
<7—
k e tm a - k e t ; 6—k e t m a - k e t - p a r a l le l ; tu s h ir u v c h i rczisto r; 2—to r ti s h e l e k t r dvigateli yakori;
3—q o ' z g 'a t u v c h i c h u l g 'a m
K o n t a k t e l e k t r t a r m o q l a r i d a n t a ’m i n l a n u v c h i y o r d a m c h i
e l e k t r m a s h i n a l a r i h a m m a s h in is t x o n a s id a g i t u g m a l a r orq a li 
b o s h q a r ila d i. Y o r d a m c h i m a s h i n a l a r m o t o r - v e n t i l a t o r , m o t o r -
k o m p r e s s o r , m o t o r - g e n e r a t o r va b o s h q a r is h tok i g e n e r a t o r i d a n
ib o ra t b o 'la d i.
M o to r -v e n tila to r ish g a t u s h i r u v c h i q a r s h il i k l a r va e l e k t r
d v i g a t e l l a r i n i s o v itis h u c h u n q o ' l l a n a d i . M o to r -k o m p r e s s o r  
t o r m o z t i z i m i n i va e l e k t r o v o z n i n g p n e v m a t i k u s k u n a l a r i n i
143

---

s iq ilg a n h a v o b i l a n t a ’m i n l a y d i . M o t o r -g e n e r a to r r e k u p e ­
r a ti v t o r m o z l a n i s h t i z i m i g a e g a b o ' l g a n e l e k t r o v o z l a r d a t o r ­
t u v c h i e l e k t r d v i g a t e l l a r n i n g u y g ' o t u v c h i c h u l g ' a m l a r i n i
t a ' m i n l a y d i .