A sh. Shorustam ov, R. Y. Abdullayev

og‘ir 
yukli poyezdni 
ta sh k il e tadi.
U z u n l i g i b o ‘y i c h a o d d i y p o y e z d l a r d a n t a s h q a r i , u z u n
ta rk ib li, uzu n lig i o sh irilg a n va b irla s h tirilg a n y u k p o y e z d la ri 
f a r q l a n a d i .
Uzun tarkibli yuk poyezdining 
u z u n lig i (s h a rtli 
v a g o n l a r h i s o b i d a ) h a r a k a t g r a f ig id a s h u p o y e z d o ‘t a d i g a n
u c h a s tk a u c h u n b e lg ila n g a n e n g k a tta m e ’y o r d a n h a m o r tiq r o q
b o d a d i.
Uzunligi oshirilgan yuk poyezdining 
u z u n l i g i 3 5 0 o ‘q 
( g d ld ir a k o 'q i ) va u n d a n o r tiq b o d is h i m u m k in .
Birlashtirilgan yuk poyezdi 
o ' z a r o tirk a lg a n b ir yoki b ir 
n e c h a y u k p o y e z d la r id a n tu z ilib , h a r qaysi p o y e z d b o s h id a
ishlab tu r g a n lo k o m o tiv la r i b o d a d i.
P o y e z d tu z i s h d a u n in g b r u t t o m assasi h is o b la n a d i. B u n in g
u c h u n v a g o n l a r ta ra sig a y u k hujjatlari b o ‘y ic h a v ag o n la rd a g i 
y u k l a r n i n g m assasi q o ‘shiladi. P o y e z d u z u n lig i u c h a s tk a d a g i 
s t a n s i y a l a r n i n g q a b u l q i l i s h ~ j o ‘n a t i s h y o d l a r i n i n g f o y d a l i
uzunligi b o ‘y i c h a belg ilan ad i. T e m i r y o d b o s h q a r m a s i t o m o n i d a n
ta s d iq la n g a n p o y e z d la r n i n g h a r a k a t ja d v a li k ito b c h a s ig a ilova 
q ilin g a n ja d v a l a s o s id a p o y e z d ta r k i b i n i n g uzu n lig i h iso b la b
topiladi.
P o y e z d t u z i s h d a T F Q , h a r a k a t grafigi v a tu z i s h rejasi 
ta la b la r ig a t o d i q rioya qilish kerak. U s h b u ta la b la r n i b u z ish
h a r a k a t xavfsizligi u c h u n t a h d i d solishi va p o y e z d n i y o d - y o d a -
kay s ta n s iy a la r d a q a y ta ish la s h d a o r t i q c h a t o ‘x ta sh la rg a olib 
kelishi m u m k i n . Y u k p o y e z d la r in i tu z i s h d a v a g o n la r o ‘q l a r soni 
va massasi b o ‘y ic h a ta n la b terilm ay d i. T e r m a p o y e z d la rd a v a g o n ­
la r b o r a d ig a n stan siy alari b o ‘y ic h a g u r u h l a b te rila d i, g u ru h li 
p o y e z d la r d a esa v a g o n la r m a n z illa ri b o ‘y i c h a tu z is h rejasi a s o ­
sid a teriladi.
H a r a k a t xavfsizligini t a ’m i n la s h n in g asosiy t a l a b la r id a n biri 
p o y e z d la r n i t o r m o z l a s h v o sita la ri b ila n t o d i q t a ’m i n la s h d ir .
T o r m o z l a s h v o s ita la rin in g q u v v a ti p a sa y ib b o r a d ig a n y e ta k c h i 
qiyalik b o ‘y lab ruxsat e tilg a n e n g k a tta te z lik d a k e ta y o tg a n
2 5 7

---

p o y e z d n i h a r a k a t u c h u n t o ' s i q p a y d o b o ' l g a n h o l a t l a r d a
t o r m o z l a s h y o ‘li n in g m e ’y o r iy u z u n l i g i d a t o 'x t a t i s h u c h u n
yetarli boMishi kerak. U c h a s t k a d a p o y e z d n in g t o r m o z l a s h m a -
s o f a s i d a n k a m b o ‘l m a g a n u z u n l i k d a g i e n g tik ( b u r i l i s h l a r
q a r s h il i g i n i h a m q o ‘s h ib h i s o b l a g a n d a ) p a s a y u v c h i q iy a lik
y e ta k c h i qiyalik d e b a tala d i. Y e ta k c h i qiyalik va ruxsat etilgan 
m a k s im a l h a r a k a t tezliklari b o 'y i c h a t o r m o z l a s h m a so fa sin in g
h iso b iy uzunligi 1000, 1200, 1300, 1500, 1600 va 1700 m
q i y m a t la r d a q a b u l q ilin g a n .
P o y e z d d a ta la b q ilin a d ig a n t o r m o z bosish k u c h i h a r a k a t 
tezligi va y e ta k c h i qiyalik q iy m a tig a b o g ‘liq b o ‘lib q ilin a d ig a n
„ O ' z b e k i s t o n t e m i r y o ‘l l a r i “ D A T K t o m o n i d a n b e l g i l a n g a n
m e ’y o r l a r a so sid a h is o b la n a d i. J u m l a d a n , u s h b u m e 'y o r la r d a
q u y id a g ila r k o 'r sa tila d i: yu k va yoMovchi p o y e z d la r n i n g h a r
100 t o n n a ogMrligi u c h u n b ir m a rta lik e n g k a m t o r m o z bosish; 
h a r a k a t tezligi, qiyalik o M cha m i, t o r m o z bosish va t o r m o z yoMi 
o r a s id a g i bogMiqlik; t o r m o z k o lo d k a l a r in i n g h a r a k a t l a n u v c h i
t a r k i b ( v a g o n ) o 'q l a r i g a b o s i m i n i n g m e ’y o r la r i va t o r m o z
hisoblari u c h u n b o s h q a m a 'l u m o t l a r .
P o y e z d la r g a l o k o m o tiv b rigada si t o m o n i d a n x iz m a t k o 'r s a -
t ila d i. B u n d a n t a s h q a r i , yoM ovchi p o y e z d l a r g a v a g o n yoM 
k u z a tu v c h ila ri h a m d a D A T K k o T s a tm a la r ig a m u v o fiq , b o s h q a
x o d i m la r t o m o n i d a n h a m x iz m a t k o 'r sa tila d i.
Y oM ovchi, p o c h t a - b a g a j , y o M o v c h i-y u k , h a r b iy va o d a m
t a s h i y d i g a n p o y e z d l a r y o n g M n n i o ' c h i r i s h , b i r i n c h i t i b b iy
y o r d a m k o T s a t i s h v o sitalari va b o s h q a a n j o m l a r b ila n t a ’m i n -
lan ad i.
H a r b i r s a f a r u c h u n