A yuldashev
X III bob. YURIDIK SHAXSLARDAN UNDIRILADIGAN
Download 3.48 Mb. Pdf ko'rish
|
Yuldashev A. Soliq va soliqqa tortish
X III bob.
YURIDIK SHAXSLARDAN UNDIRILADIGAN YER SOLIG‘I l- § . Yer solig'ini soliq tizimiga joriy etishning asosiy sabablari va uning iqtisodiy mohiyati Soliqlaming iqtisodiy mohiyati davlat bilan huquqiy va jismoniy shaxslar o ‘rtasida vujudga keluvchi obyektiv majburiy to'lovlarga asoslan- gan moliyaviy munosabatlar orqali xarakterlanadi. Bu moliyaviy m uno- sabatlar maxsus ijtimoiy harakterga ega bo'ladi, milliy daromadning bir qismi bo'lgan pul mablag'larini davlat ixtiyoriga safarbar qilishga xizmat qiladi. Yuqoridagi fikrlardan kclib chiqqan holda soliq tushunchasiga quyi dagicha ta ’rif berish mumkin: «Soliqlar davlat va jamiyatning pul m ablag'- lariga bo'lgan extiyojini qondirish maqsadida qonun tom onidan belgilab qo'yilgan holda va o'm atilgan m uddatda jismoniy va yuridik shaxslardan davlat ixtiyoriga majburiy ravishda undirib olinadigan to'lovlardir. Soliqlaming mohiyati ulam ing bajaradigan funksiyalaridan kelib chi- qadi. Soliqlaming funksiyalari ulam ing mohiyatini amaliyotda harakat qilayotganligini ko'rsatadi. Shunday ekan, funksiya doimo yashab, soliq mohiyatini ko'rsatib turishi zamr. Bugun paydo bo'ladi, ertaga yo'q b o ' ladi, ketadigan holatlar soliq funksiyasi bo'la olmaydi. Demak, funksiya kategoriyasi doimiy, qat’iy takrorlanib turadigan voqelikni ifodalaydi. Shunday uslubiy yondashishdan kelib chiqib soliqlar funksiyasini aniqlash kerak. Soliqlaming funksiyalari masalasida katta bahslashuvlar mavjud, lekin yagona bir fikrga kelingan emas. K o'pchilik iqtisodchilar soliqlarga ftskal, boshqaruvchi, rag'batlantim vchi, nazorat funksiyalari xos deb ta ’rif berishadi. Soliqlaming birinchisi funksiyasi yordamida davlat byudjetining da- romadi tashkil etilsa, ikkinchisini ham amalga oshira borib, davlat ishlab chiqarishga uning o'sishini rag'batlantirishi yoki vaqtinchalik sekinlash- tirishi, sarmoya jam g'arish jarayonini kuchaytirishi yoki qisqartirishi kabi tadbirlarni amalga oshirishi mumkin. Soliq amaliyotida soliqlami undirishning uchta usuli mavjud: 1. Kadastrli. 2. Darom ad manbaidan. 3. Daromad egasi daromadni olganidan so'ng (deklaratsiya bo'yi cha). 102 |
Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling
ma'muriyatiga murojaat qiling