Abduhamitov geografik atamalar va tushunchalar


Download 0.77 Mb.
bet9/127
Sana07.03.2023
Hajmi0.77 Mb.
#1247552
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   127
Bog'liq
Geografiya atamalari.2003

Arxeobionot - yun ,,arxio’” qadimgi, ,,bio” hayot demakdir. Qadimgi davr organizmlari dastlabki organizmlar kabi ma’nolarni bildiradi.
Arxey – yun ,,arxios qadimgi ,,bio” xayot demakdir eng qadimgi yer taraqqiyotining eng qadimgi erasi.
Arxipelag - orollarning to’da-to’da bo’lib joylashishi yoki bir necha orollarning yig’indisi.
Asketizm - yunoncha,tuyg’u va istaklarna cheklash yoki bostirish azob tortish hayot ne’matlardan voz kechish.
Asosiy fondlarishlab chiqarish vositalari, ular joylashgan binolar.
Asr (yarus) – bu geologik epoxaning bir qismi bo’lib, davomiyligi bir necha million yilni qamrab oladi. Asrlarning nomlari shu vaqtda rivojlangan yotqiziqlar birinchi bor o’rganilgan viloyatlar, rayonlar, daryo havzalari, aholi manzillari nomidan olingan bo’ladi.
Assimilyasiya potensiali – atrof tabiiy muhitning (atmosfera, suv manbalari, tuproqlar) ma’lum miqyoslarda cheklanmagan uzoq istiqbolda o‘zining asosiy xossalarini o‘zgartirmay, turli antropogen ta’sirni o‘ziga olishi (shu jumladan, zararli aralashmalarni) qobiliyatidir.
Astonosfera - yunoncha ,,asting”-kuchsiz ,,sfera”-qatlam qobiq, yani kuchsiz qatlam demaktir astonosfera montiyaning yuqori qismida joylashgan. Unda moddalar qayishqoq va plastik holatda bo’lib materikdagi yuqori chegaraga 10 km okeanlarda esa 50 km chuqurlikda joylashgan pastki chegarasi dengiz sathidan hisoblanganda 250-350 km chuqurlikda o’tadi.
Astroid – yun ,,aster”-yulduz ,,id”-o’xshash, ya’ni yulduzga o’xshash degan ma’noni anglatadi. – kichik yulduzlar quyosh sistemasida qatiq jismlaridir. Mirix va Mushtariy sayoralari oralig’ida joylashgan bo’lib astoridlarlar mintaqasini hosil qiladi. Quyosh atrofida aylanayotgan astoridlarning aniqlangan soni 40-60 mingtaga boradi astorid diametri 1km dan 1000km atrofida o’zgaradi. Ma’lum bo’lgan yirik astorid Tserea, poada, vesta, yunona, erot, amur, gidolga, ikor.
Astrolyabiya - joyning geogrofik kordinatalarini yulduzlarning chiqish va botish paytlarini hol qilishda ishlatiladigan asbob.

Download 0.77 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   ...   5   6   7   8   9   10   11   12   ...   127




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling