Aralash tartibdagi hududlar - quruqlik (kontinent), materik sayozligi (dengiz va okeanlarning 200 metr chuqurlikkacha bo‘lgan shelfi) hamda iqtisodiy mintaqalar.
ARAMKO - arab-amerika neft kampanyasi 1933-yilda AQSHning yeng yirik neft kampanyalari tomonidan Arabiston neft konlarini o’zlashtirish uchun tashqil yetilgan.1973-yildan arabiston xukumati uning aksialrini sotib ola boshladi va 1980-yilda ARAMKO to’liq arabiston xukumati qo’liga o’tdi.
Areal – (lotinincha “area” hudud, maydon) tabiatda voqqea-hodisalarning yoki ularning maplum turlarining hududiy tarqalish hududiy tarqalish chegarashi (m: igna bargli o’rmonlar areali, ondatra areali, bo’z tuproq areali.).
Arid landshaft —ququq, issiq kontinental iqlim sharoitida shakllanadigan landshaftlar. Chalacho’l va cho’l tipik arid landshaftlariga kiradi, ayrim olimlar quruq dashtni xattoki o’rmon — dashtni xam arid landshaftga kiritadilar.
Arid o’lkalar (arid yunoncha aridus – qurg’oqchil) — xavoning sutkalik va fasliy xaroratlari kata tafovut qiladigan, nisbiy hamda absolyut namligi kam, yog’in —sochin juda oz (100 — 200 mm), quruq (cho’l va chalacho’l) iqlimli o’lkalar.
Arid zona - yog’in kam tushadigan nam yetishmaydigan qurg’oqchilik issiq hududlar o’rta osiyoning cho’llar zonasi.
Ariq – daryo, soy, kanal va boshqalardan sug’orish, suv bilan ta’minlash va boshqa maqsadlarda inson kuchi bilan chiqarilgan shahobcha. Ba’zi qadimgi kanallar hozir ham A. deyiiladi. Ekinlarni sug’orish uchun tortilgan jo’yaklar ham A. deyiladi.
Ariylar - qadimgi xalqlari “Sodiqlar” ,“Qadirdonlar”ma’nosini anglatadi. Bular qadimda kaspiy bo’yida yashagan qabilalar keyinchalik Eron va Movoraunahir orqali Hindistonga borib o’rnashadilar.
Arkon - dindagi eng muxum vazifa.
Arnitologiya – qushlarni o’rganuvchi fan.
Artezian - ko’p yillar mobaynida yer osti qatlamlari orasida suvlar to’planaveradi, agar u joylarda quduq qazilsa (burgulansa) bosim ta’sirida yer osti suvlari favvora kabi yer beliga otilib chiqadi. Bunday quduq XII asrda 1-marta fransianing artua viloyatida qazilgani uchun u artezian qudug’i deb nom olgan.
Do'stlaringiz bilan baham: |