A B D U JA L IL R AZZA Q O V
OLAM HAQIDA XU SU S1Y FALSAFA
b o ‘sh quti, vaqt esa, hodisalar b o ‘lib o ‘tadigan muddat
m a ’nosida ishlatiladi;
- Fazo va vaqt m iqdoriy va sifatiy jihatlarni ifodalashiga qarab,
m etrik va topologik xususiyatlarga ega. U larning metrik
xususiyatlari - k o ‘lam, bir jinslilik, izotroplik kabilar kirsa,
topologik xususiyatlarga - uzluksizlik, bog‘langanlik, bir
o ‘lcham lilik, orqaga qaytm aslik kabi xususiyatlar kiradi;
- Fazo va vaqtni tushunish bo‘yicha ikki xil yondoshuv mavjud:
• Substantsional yondoshuv: ular xususiyatlari q at’iy
o ‘zgarm as;
• R elyativistik yondoshuv:
ular o'lcham lari tezliklariga
b o g ‘liq ravishda o ‘zgaradi deb hiosoblanadi.
10. H aqiqat ham borliqm i?
Falsafaga oid adabiyotlarning ayrim larida
H aqiqat tushunchasini
borliqlar qatorida sanab o ‘tilgan. H aqiqat nima? U haqda falsafiy ta ’limot
qanday?
Y ana m anbaalarga m urojaat qilaylik:
- H aqiqat - bu inson bilim larida borliqni to ’g ‘ri in’ikos etish,
narsa va hodisalarni asli qanday b o ‘lsa, ularni inson m iyasida
xuddi shunday aks etishi;
- Inson o ’zining bilish jarayonida kashf etgan tabiat va jam iyat
qonunlari haqiqatdir;
- H aqiqat o b ’yektivdir. U o b 'v ek tiv voqelikni aks ettiradi;
- Tabiat va jam iyat qonunlari ham o b ’yektivdir. Bu qonunlar
inson ongiga bog‘liq bo4niagan holda. undan tashqarida
m avjud bo4gan ichki zarurat. muhim bog’langanliklarni
ifodalaydi. B u qonunlarni inson bekor qilolm aydi va o ‘z
ixtiyori bilan o 'zg artira olm aydi;
- Insonning borliqni bilishdan m aqsadi haqiqatni bilishdir;
- N isbiy haqiqat - insonlarning borliqdagi narsa va hoqisalar
to ‘g ‘risidagi taxm inlaridir;
~
13
~
Do'stlaringiz bilan baham: |