Abdujalil razzaqov olamhaqida xususiy

A BD U JALIL R A Z Z A Q O V
OLAM HAQIDA X U SU SIY FALSAFA
Q o ro n g ‘u dunyo m avjud ekan, tabiiyki, O lam ning insonlardan 
yashirin sir-sinoatlari hali ju d a k o ‘p va ular haqida to ‘la b o ‘lmagan 
m a ’lum otlarga suyanib, O lam ning xususiyatlari haqida yangi bir jiddiy 
xulosalar qilish 
to 'g 'r i bo'lm aydi. Tajriba va kuzatuvlar natijalaridan 
bildirilgan fikrlar asosida to ‘qilgan nazariyalarni, aniq qonuniyatlar 
sifatida em as, balki vaqtinchalik ilm iy taxm inlar darajasida qarash va bot- 
bot ularni 
ham tekshirib, aniqlik kiritib borish zam onaviy ilm-fan 
zim m asidagi asosiy m a s’uliyatlardan biri b o ‘lib qolishi lozim.
5. Y ana harakat haqida.
B irlam chi harakat tufayli, m ateriyaning substratidan turli shaklli va 
tarkibli ikkilam chi m oddiy jism lar paydo b o ‘ladi.
Ikkilam chi harakat o ‘sha birlam chi harakatning vektorli y ig ‘indisidan 
boshqa narsa em as. B irlam chi harakat ham , ikkilam chi harakat ham bir 
vaqtning o ‘zida, bir x il qonuniyatlar asosida 
ro 'y beradigan bir xil 
harakat haqida 
inson m iyasida hosil b o ‘lgan soxta tasavvurdan boshqa 
narsa em as. B o shqacha aytganda, har qanday yuqori tartibli harakat 
qanday dir quyi tartibli bir tom onga y o ‘nalgan harakatlarning 
vektorli 
natijasi, soxta tasavvurdan iboratdir. B uni podaning harakatiga o‘xshatsa 
b o 'lad i
6. K lassik falsafa borliq va borlik haqida.
Falsafaga oid bizga m a ’lum bo 'lg an m anbaalarda O lam ni Borliq va 
B orlik kabi toifalarga ajratib o 'rg a n ish haqida 
to 'g 'rid a n - to 'g 'ri 
m a ’lum otlar 
uchram aydi. 
Am m o, 
ayrim 
m aqolalarda 
Borliqning 
boshqacha o 'x sh a m a g a n xususiyatlari ham har zam onda uchrab turishi 
haqida "sham a" ” qilib aytilgan ayrim fikrlar uchrab turadi. Eng asosiysi, 
ushbu m uam m olar ilm iy darajada ko'tarilib, m uhokam a qilinmay kelgani 
uchun, yechim ini ham topm agan.
B iz o ' z f a ls a f a m iz d a O la m ta rkibiy qism larin i Borliq va B orliklar 
to ifa sig a a jra tg a n h o ld a o 'r g a n is h orqali ushbu m u a m m o n i hal qilish 
y o 'lin i ta k l i f q i lm o q d a m i z . B izning a k s io m a tik usulda bajarilgan ushbu 
ta k lif la r im iz ilgari b iro n bir y o z m a m a n b a a la rd a u c h r a m a g a n va u o ' z
ta x m in la ri m iz a s o sid a yaratilg an. S h u n d a y b o 'ls a ham, avtilganlarga yana 
bir 
bora 
o ' z i m i z
ishonch 
hosil 
qilish 
m aqsadida. 
q o i i m i z d a g i
~
39
~

---