boshqariladigan, ehtiyojlarni qondirishda yuzaga keladigan, tashqi olam va
insonni bilish, shuningdek, ularni o‘zgartirishga qaratilgan faollik sifatida
ta’riflash mumkin.
Faoliyat predmetlilik va sub’ektlilik xususiyatlariga ega. Faoliyat pred-
meti deb, u bevosita shug‘ullanadigan hodisalarga aytiladi. Masalan, bilish
faoliyatining predmeti bo‘lib, har xil turdagi axborotlar xizmat qiladi, o‘quv
faoliyatining predmeti – bilim, malaka va ko‘nikmalar, mehnat faoliyatining
predmeti – yaratilgan muayyan moddiy mahsulot hisoblanadi. Faoliyat
sub’ekti bo‘lib odam, individ hisoblanadi.
Faoliyatning predmeti va sub’ektidan tashqari, ushbu tushuncha bilan
faoliyat vositalari va natijalari ham bog‘liq. Faoliyatni amalga oshirishda
odam uchun mehnat vositalari sifatida u yoki bu harakat va muolajalarni
bajarishda foydalanadigan asboblar tushuniladi. Faoliyat natijalari bo‘lib,
moddiy yoki ma’naviy xususiyatga ega bo‘lgan yaratilgan mahsulotlar
hisoblanadi.
SHunday qilib, faoliyat quyidagi belgilari bilan farqlanadi:
- faollikning ichki motivga ega shaklidir;
- inson faoliyatining mahsuldorligi. Moddiy yoki har tomonlama etuk
mahsulotning yaratilishi;
- insonning xususiy, oliy, ijtimoiy ehtiyojlaridan kelib chiqadi;
- insonning faoliyati o‘zi ishlab chiqargan mahsulotda namoyon bo‘ladi,
faoliyatning bunday ifodalanishi yoki aks etishi o‘zida insoniy bilimlar va
malakalarni mujassamlashtiradi.
Faoliyat nazariyasi to‘laligicha A.N. Leontevning ilmiy ishlarida,
xususan, «Faoliyat. Ong. SHaxs» asarida (M., 1982) bayon etilgan.
Faoliyatning tuzilishi haqidagi tasavvurlar faoliyat nazariyasini to‘liq
tushuntirib bermasada, uning asosini tashkil etadi.
Inson faoliyati murakkab tartibli zinapoyali ketmaketlik tuzilishiga ega.
U bir necha qatlam yoki darajalardan iborat. YUqoridan quyiga harakatlanib,
ularni nomlab chiqamiz: alohida faoliyatlar darajasi (yoki faoliyatning
alohida turlari); harakatlar darajasi; muolajalar darajasi; psixofiziologik
Do'stlaringiz bilan baham: |