Абдурашидов Бегзод Илхом

2.4 Qo’yimlarni xisobi

C yuza Ø116h10 mm l=8 mm uzunlikda qora yo’nilsin, Zagotovkani bazaviy chetlanishi minimal qo’yim miqdorini quyidagi formuladan aniqlaymiz.
Zagatovka Rz=150 mkm T=150 mkm. ([3] 63-bet 4,3 jad)
Qora yo’nishda Rz=100 mkm,T=100 mkm.
Qo’yimning tashqi yuzalarini xisoblashda :
2z ([3] 62-bet 4,2 jad).
Berilgan zagatovkamiz uchun fazoviy chetlanishlarning umumiy qiymati quyidagi fo’rmula bilan aniqlanadi:
ρ_kor=∆_k·L ([3] 63-bet 4,7 jad).
∆_k=1; L=8 mm
ρ_kor=∆_k·d =1·136=8 mkm
Qora ishlov berishdan so’ng qoldiq fazoviy chetlanish quyidagiga teng bo’ladi:
ρ₂=ρ₁·0,05=8·0,05=0.04 mkm.
O’rnatishda hosil bo’ladigan xatoliklarni aniqlaymiz.
([3] 73-bet ).
Berilgan detalda o’lchov baza bilan o’rnatish bazasi bir-biriga mos kelgani uchun bazalash xatoligi ε_b=0 ga deb qabul qilamiz. U holda

Qiymatlarga asosan oraliq, o’tishlardan minimal qo’yimlarni qiymatlarini quyidagi fo’rmuladan foydalanib hisoblaymiz:
Yo’nishda minimal qo’yim miqdori.
Qora 2z =2 (100+100+ )=1189 mkm.
2z =2 (50+50+ )=440 mkm.
Hisobiy o’lchamni topamiz.
D=116h10+0.054=116.054 mm
Dopusk miqdori
δ_zag=350mkm δ =140mkm.
Hisobiy o’lchamlarni xisoblaymiz.
D =116.054+0.44=116.494 mm;
D = 116.494+1.89=118.384 mm.
Keltirilgan o’lchamlarni xioblaymiz:
D =116.494-0.054=116.44 mm;
D =118.384-0.35=118.034 mm.
Xisobiy qo’yimlarni xisoblaymiz:

Tekshirish.

δ_zag-δ₁ =0.35-0.054 =0.296 mkm.
Demak xisob to’g’ri
A yon yuza Ø80mm l=51f10 mm qora mexanik ishlov berish ketma-ketligiga asosan qo’yimlar miqdorini va oraliq chegaraviy o’lchamlarni hisoblaymiz. Detalimiz ” Qopqoq“ deb nomlanadi. Uning materiyali CHoyan 18 GOST 1412-85, o’rta seriyali ishlab chiqarish sharoitida ishlab chiqiladi.
Zagatovka Rz=300 mkm T=300 mkm. ([3] 63-bet 4,3 jad)
Qora Rz=150 mkm,T=150 mkm. ([3] 64-bet 4,5 jad)
Qo’yimning yuzalarini xisoblashda :
z ([1] 62-bet 4,2 jad).
Berilgan zagatovkamiz uchun fazoviy chetlanishlarning umumiy qiymati quyidagi fo’rmula bilan aniqlanadi:

B yuzaning korobleniyasini aniqlaymiz.
ρ_kor=∆_k·L
∆_k=0,8, L=51 mm ρ_kor=∆_k·L=0,8·51=40.8 mkm
ρ_sm ni quyma devorining qaligligi dopuskiga teng qilib olish mumkin:
ρ_sm=430 mkm.
= =448 mkm.
Qoldiq fazoviy chetlanish quyidagiga teng bo’ladi:
ρ₂=ρ₁·0,05=448·0,05=22.4 mkm.
O’rnatishda hosil bo’ladigan xatoliklarni aniqlaymiz.

O’rnatish xatoligi

Bu yerda:
=0.063 mm, =0.630 mm. [2] (441-bet, 2- jad)
0.346 mm.
= 130mkm. [1] (79-bet, 4.12 jad)
U holda :
= =370 mkm

Jadvalga kiritilgan qiymatlarga asosan oraliq, o’tishlardan minimal qo’yimlarni qiymatlarini quyidagi formuladan foydalanib hisoblaymiz:
z
Yo’nishda minimal qo’yim miqdori.
z =300+300+448+370=1318 mkm
z =50+50+22,4+18,5=140 mkm
Hisobiy o’lchamni topamiz.
H=51+0.063=51,063 mm.
Hisobiy o’lchamlarni topamiz.
H=51,063+0.14=51.203 mm.
H=51.203+1.318=52,521 mm.
Hisobiy keltirilgan o’lchamlar:
H=51,203-0.063=51,14 mm .
H=52,521-0.63=51,891 mm.
Qo’yimlarni chegaraviy miqdorlari.

Tekshirish.

δ_zag-δ₁ =0.63-0.063 =0.567 mkm.
Hisob to’g’ri bajarilgan.
Berilgan detalda E yuzani D=40H8 mm L=51mm uzunlikda qora yo’nib kengaytirishda, qo’yimlar miqdorini va oraliq chegaraviy o’lchamlarni hisoblaymiz.
Yo’nishda minimal qo’yim miqdori.
Qora 2z=4000 mkm.
Hisobiy o’lchamni topamiz.
D=40H8+0.054=40.054 mm
Dopusk miqdori
δ_zag=350mkm δ =140mkm.
Hisobiy o’lchamlarni xisoblaymiz.
D =40.054-1=39.054 mm;
D = 39.054-2=37.384 mm.
Keltirilgan o’lchamlarni xioblaymiz:
D =39.054 -0.054=39.00 mm;
D =37.384 -0.35=37.034 mm.
Xisobiy qo’yimlarni xisoblaymiz:

Tekshirish.

δ_zag-δ₁ =0.35-0.054 =0.296 mkm. Demak xisob to’g’ri 4–jadval

Ishlov beriladigan yuza	O’lcham	Qo’yim		CHetlanish
		Jadval, mm	Hisobiy, mkm
A	80f10	-	140 1340	350 140
C	Ø116h10	-	440 1890	630 63
E	Ø 40H8	2 1	-	300 85
D	Ø51f12	2 1	-	350 140
B	Ø80f10	2 1	-	0.050 0.12

2.5 Kesish rejimini xisobi

020 Vertikal parmalash operatsiyasi