Abduvoҳid Xudoyberdiev

Murakkab savollar YaN 
1. Adabiyot o‘qitish metodikasi va X-XI asarlardagi qissaxonlar, rivoyatlar va va`zlar. 
(nutq o‘stirish, notiqlik). 
2. Adabiyot o‘qitishda yangi tamoyillar qachon kirib keldi va ularning ko‘rinishlari. 
(mustaqillik yillari). 
3. Tayanch sinflarda (5-9 sinflar) badiiy asar tahlilining mazmuni. (qiyoslash, 
taqqoslash, solishtirish). 
4. Muammoli ta`lim. (o‘quvchilarni ijodiy fikrlashga o‘rgatishda). 
5. Adabiyot o‘qituvchisining ish o‘rganish usuli to‘rt qisman iborat ekanligi. 
(tayyorgarlik ko‘rish, o‘qish). 
6. Yakunlovchi mashg‘ulotning maqsadi. (bilimlarnixulosalash, yakunlash, baholash). 
7. Adabiyot darslari (o‘quvchilarning ko‘ngli bilan, tuyg‘ulari bilan ish ko‘radigan). 
8. Ibtidoiy maktablarda ifodali o‘qish (sa`diyxonlik, xofizxonlik, navoiyxonlik, 
mashrabxonlik). 
9. Sovet tuzumi davridagi o‘qitish (badiiy asarning qimmati undagi sinfiylik, 
g‘oyaviylik, darajasi bilan o‘lchanganligi). 
10. Ichki ko‘rgazmalilik va tashqi ko‘rgazmalilik. (ko‘rgazmalilikning ikki turi 
ekanligi). 
11. Asarning sahnada namoyish etish uchun bitilganligi. (muallifning ishtirok etmasligi). 
12. Erkin mavzudagi nazm darslari. (vatan, do‘stlik, non). 
13. Qadimgi yodgorliklarda xalq tarbiyasi asoslarining aks etishi. (Urxun – enasoy 
bitiklaridan). 
14. Yangi tamoyillar. (badiiy asar san`at namunasi sifatida o‘rganilishi). 
15. Adabiy o‘qish darslarining bosqichlari. (asarni o‘qishga tayyorgarlik ko‘rish, asar 
bilan tanishish, asarni tahlil qilish va mashg‘ulotni umumlashtirish). 
16. Badiiy asar, uning timsollari, asarni ongli idrok qilish. (ichki ko‘rgazmalilik 
ekanligi). 
17. Muammoli savollar yordamida munozara uyushtirish orqali muaamoli vaziyat hosil 
qilish. (savollar qo‘yish, muammoni echish). 
18. Yakunlovchi mashg‘ulotning shakllari. (alohida dars tarzida, -odatdagi darsning zviy 
qismi haqida). 
19. O‘qituvchi qirralari. (Pedagogik amaliyotchilik, ilmiy tadqiqotchilik, ijtimoiy 
tashkilotchilik, badiiy vositachilik, badiiy ijrochilik qirralarini izohlash). 

---

29 
20. Sharq mutaffakkiri hikmatlari. (Al-Xorazmiy, Farobiy, Ibn Sinolarning ilm 
olishning ahamiyati haqidagi hikmatlari). 
21. Yangi tamoyillar. (Mumtoz adabiyot vakillari ijodining islom dini bilan aloqada 
o‘rganilshi haqida). 
22. Ifodali o‘qishning asosiy printsiplari. (Matn mazmunini o‘quvchilarning ongiga 
to‘liq, yorqin talaffuz, tabiiy ovoz va yoqimli ohang bilan o‘tkazish ekanligi). 
23. Nimani? Qanday? Nima uchun? savollarining badiiy tahlildagi o‘rni. 
24. Oldindan uyga topshiriq berish orqali muammoli vaziyat hosil qilish. (vazifa berish, 
matn ustida ishlash). 
25. Nazm darsi va musiqa. (badiiy ijod, ifodali o‘qish, badiiy o‘qish bilan bog‘liqligi). 
26. Yakunlovchi mashg‘ulotlar. (adabiy-nazariy tushunchalar haqida ma`lumot berish 
tarzi). 
27. XIV asrda Ahmad Yassaviy va Bahovuddin Naqshband ta`limotlari haqida. 
Ularning keng tarqalishi. (shariat, tariqat, ma`rifat, haqiqat). 
28. Yangi tamoyillar. (Adabiyot o‘qitishda o‘quvchini shaxs sifatida tarbiyalashga 
e`tibor berilishi). 
29. Tayanch sinflarda suhbat darsi va uni tashkil etish. 
30. O‘ziga xos ko‘rsatmalilik. (o‘quvchilarda his-hayajon, zavq-shavq, fikr va mulohaza 
uyg‘otish, ya`ni faollik ifodali o‘qishning asosiy prinsiplari ekanligi). 
31. Dramatik asarning asosiy xususiyati. (Monolog, diolog va luqma xususiyatli 
ekanligi). 
32. Dars vaqtida asarni o‘qishdan oldin muammoli vaziyat hosil qilish. (savol qo‘yish, 
tposhiriq berish). 
33. Hozirg ruhshunosli ilmi. (o‘quvchilarni badiiy asarni mantiqiy idrok qiluvchi, badiiy 
asarlarni hissiy idrok qiluvchi, badiiy asarni aralash idork qiluvchi guruhlarga 
ajaratish haqida). 
34. Ulug‘bek, Lutfiy, Jomiy, Navoiylarning ilm-fan taraqqiyotiga qo‘shgan hissalari. 
35. Dramatik asarning o‘ziga xos xususiyati ekanligi. (Sahna, aprda. Ko‘rinish, remarka 
ishtirok etuvchilar). 
36. O‘quv materialini qayta ko‘rish orqali muammoli vaziyat hosil qilish. 
37. Naqshbandiylik ta`limoti va adabiyot o‘qitish metodikasi. 
38. XVI-XIX asr boshlarida Turkistonda ilm-fan taraqqiYotida nisbiy tanazzul va uning 
sabablari. (urushlar, ilm-fandagi tushkunlik). 
39. Tahlilning turlari. (individual tahlil, yaxlit tahlil (tekstual), timsollar asosida tahlil, 
muammoli tahlil). 
40. O‘quvchilarning haYot tajribalaridan adabiy materialga bog‘liq holda muammoli 
vaziyat hosil qilish. 
41. Sharxlab o‘qishning to‘rt prinsipi. (lingvistik sharxlash, tarixiy-moslab sharxlash, 
adaiby-tarixiy sharxlash, g‘oyaviy-uslubiy sharxlash). 
42. Adabiyot darslari. (o‘quvchilarning ko‘ngli bilan, tuyg‘ulari bilan ish ko‘radigan 
dars ekanligi). 
43. XIX asrning 2-yarmida etishib chiqqan ma`rifatchilar va ularning adabiy merosi 
hamda adabiy ta`limga qo‘shgan hissasi. 
44. Adabiyot tarixini o‘ranishda g‘oyaviy-mazmunni Yoritish masalasi. 

---

30 
45. Sovet tuzumi davrida badiiy asar. (asarning qimmati undagi sinfiylik, g‘oyaviylik, 
darajasi bilan o‘lchanganligi). 
46. O‘quv materialini qayta ko‘rish orqali muammoli vaziyat hosil qilish. 
47. Tuyg‘ularning shaxsiyligi va ta`sirning umuminsoniyligi o‘rtasidagi bog‘liqlik 
deganda nimani tushunasiz? 
48. Yangicha yozma ishlar o‘tkazish va uning ijobiy tomonlari. (kuzatish, ijodiy 
yondashish). 
49. Adabiyot o‘qitishda yangi tamoyillar qachon kirib keldi va ularning ko‘rinishlari. 
(mustaqillik davrida, 4 ta). 
50. XIX asrning II yarmidaetishib chiqqan ma`rifatparvar shorilar. (Furqat, Muqimiy, 
Zavqiy).