Аброров сирожиддин зухриддин ўҒли ўзбекистонда сукук исломий қимматли қОҒозларни жорий этиш истиқболлари

Тадқиқотнинг мақсади Ўзбекистонда сукук – исломий қимматли 
қоғозларни жорий этиш ва ривожлантириш бўйича илмий-услубий ва амалий 
таклифларни ишлаб чиқишдан иборат. 
Тадқиқотнинг вазифалари қуйидагилардан иборат: 
ислом молиясининг моҳияти ва унинг замонавий молиявий 
инструментларига оид илмий ёндашувларни тадқиқ этиш ҳамда сукукнинг 
ишлаш механизми ва типологиясининг илмий асосларини очиб бериш; 
қимматли қоғозлар бозорида сукукнинг иқтисодий категория 
сифатидаги мазмуни ва унинг ролига оид илмий-назарий қарашларини 
ёритиб бериш; 
фонд бозорида сукукнинг ривожланиши ва замонавий ҳолатини 
баҳолаш; 
сукук молиявий инструментининг иқтисодиёт тараққиётига таъсирини 
эконометрик таҳлиллар орқали асослаш; 
халқаро тажрибада сукукни жорий этишнинг илғор механизмини тадқиқ 
қилиш ва ўзига хос хусусиятларини аниқлаш; 
Ўзбекистон иқтисодиётига сукукни жорий қилишнинг ташкилий-
ҳуқуқий асосларини таҳлил қилиш; 
Ўзбекистон иқтисодиётига сукукни жорий этиш ва ривожлантириш 
бўйича илмий асосланган таклиф ва тавсиялар ишлаб чиқиш. 
Тадқиқотнинг объекти сифатида жаҳон фонд бозорларидаги сукук 
молиявий инструменти олинган. 
Тадқиқотнинг предмети сукукни жорий этиш ва ривожлантириш 
жараёнида юзага келувчи иқтисодий муносабатлар ҳисобланади. 
Тадқиқотнинг усуллари. Диссертацияда илмий абстракциялаш, 
эмпирик, тасвирий статистика, эксперт баҳолаш, гуруҳлаштириш, қиёсий ва 
динамик таҳлил, синтез, корреляцион ва регрессион таҳлил усулларидан 
фойдаланилган. 
Тадқиқотнинг илмий янгилиги: 

---

8 
сукукни янги молиявий инструмент сифатида жорий қилишнинг илғор 
хорижий тажрибага асосланган устувор вазифаларини акс эттирувчи 
конструктив босқичлари ишлаб чиқилган; 
“сукук” иқтисодий категориясини унинг генезиси, концептуал 
тамойиллари, типологиясини ҳисобга олган ҳолда ушбу инструментни оддий 
акция ва облигациялардан фарқли равишда алоҳида турдаги қимматли қоғоз 
сифатида белгилаш таклиф этилган; 
молиявий секторлар ўртасидаги рақобатнинг таъминланиши ва 
фойдаланилмаётган жамғармаларнинг инвестицияга трансформацияланиши 
орқали сукук ривожланишининг иқтисодиётга ижобий таъсири асосланган;
рискнинг мавжудлиги, фаолият натижасида кўриладиган фойдага 
манфаатдор бўлиш ва кўпчиликнинг манфаати бир кишининг манфаатидан 
устунлиги хусусиятларини очиб бериш орқали Ўзбекистонда сукук 
инструментидан мушорака, мудораба, муробаҳа, салам, истисно ҳамда ижара 
келишувлари тамойиллари асосида фойдаланиш таклиф этилган.