Abu rayhon beruniy nomidagi toshkent davlat texnika universiteti fizika fanidan masalalar

8. 
kislorodni dan gacha isitish uchun
issiqlik sarf bo‘lgan. Gaz qanday sharoitda 
isitilgan? (O‘zgarmas hajmdami yoki o‘zgarmas bosimda?) 
9. Normal sharoitda 
hajmli yopiq idishda gramm azot va
gramm argon bor. Bu gaz aralashmasi 
ga isitish uchun unga 
qancha issiqlik miqdori berish kaerak? 
10. Kaliy atomlarining ionizatsiya ishi 
ga teng. Ilgarilanma harakatdagi molekulalari 
ining energiyasi kaliyning bitta atomini ionizatsiyalash uchun 
zarur bo‘lgan energiyadan qanday haroratda katta bo‘lishi topilsin. 
11. Agar 
haroratda korbonat angidrid molekulalarining 
o‘rtacha erkin yugurish yo‘li 
ga teng bo‘lsa, mole-
kulalarning 
dagi o‘rtacha to‘qnashishlari soni topilsin. 

---

76
12. Agar biror gaz molekulalarining o‘rtacha erkin yugurish yo‘li 
5
va o‘rtacha kvadratik tezligi bo‘lsa, shunday 
sharoitda gaz molekulasining 
dagi o‘rtacha to‘qnashishlar soni 
topilsin. 
13. 
diametrli yomg‘ir tomchisi qanday eng katta tezlikka 
erisha oladi? Havo molekulasining diametrini 
ga, 
havoning haroratsini – 
ga teng deb olinsin. Yomg‘ir tomchisi 
uchun Stoks qonuni o‘rinli deb hisoblansin.
14. Teskari Karno sikli bo‘yicha ishlaydigan ideal issiqlik mashi-
nasi, har bir siklda 
ga teng ish bajaradi. Bunda mashina 
haroratli jismdan issiqlik olib, haroratli jismga 
issiqlik beradi. 1) Siklning F.I.K., 2) bir siklda sovuq jismdan 
olingan issiqlik miqdori, 3) bir siklda issiqlik jismga berilgan 
issiqlik miqdori topilsin. 
Mustaqil yechish uchun masalalar 
(Uyga vazifa) 
15. Ballonda 
bosimli
gaz bo‘lgan. Ballonda bosim 
ga teng bo‘lishi uchun ballonda qancha miqdor 
azotni olish kerak? Azotning haroratsi o‘zgarmas deb hisoblansin.