Abyssal-abissal

SHAXTA RAZVEDOCHNAYA — EXPLORATION MINE Yer yuzidan tik yoki yotiq zolda kovlangan, kundalang kesimi qatta (2 x 3 :3 x 4 m) inshoot. Yer
yuzasidan K-ning chuzurligi odatda
120—150 m. dan oshmaydi.

SHVAGYERINA — SCHWAGYERINA SH vagYerish. Pastki
pYermning SH. gorieontida etakchi tur
Hisoblanadi. Dastlabki pYerm SH. turlarining ayrim zothari oxirgi pYerm
davrigacha yashab kelgan.

SHEELIT — SCHEELIT SHeelit (shveqiyalik olim SHeele (1742—1786) .nomi bilay atalgan)— m-l. Kimyoviy ifodasi: SaU04. Tetragonal enngoniyali, odatda kulrang, sariq, zunrir, zatto qizil turlari zam uchraydi. Egsimon
yaltiraydi. Qat. 4,5, mo‘rt, s . o r . 5,8—
6,2. Qatod nurlari ta’sir etgande
Zavorang nur sochadi. Ayrim nordon
intruziv jinslarida mavjud. SH.
gidrotYermal m-l sifatida xilma-xil
tarknbln ma’dan konlarida bor.
SH. ning yirik konlari kontakt-metasomatik jarayonlarda zosil buluvchi
sharnlar orasida granat, piroksen,
amfibol va sulfndlar, qisman molibdenit bilan birga uchraydi. Kontaktlar natijasida yuzaga keladigan
konlarga Kuytosh, L angar, Ingichka
va b. lar misol bula oladi. Bu konlardan 30 yiddan bYeri volfram za*
zib oyainmok,da.

SHELF — LEDGE SHelf (ing. sayozlik, tokcha)— ozgina ziyalangan,
sayoz tekislik, zit’aning okean suvi
bosgan znsmi; zuruzlik tekislygining davomi yoki uni urab olgan va
Zit’a yonbarridan zavariz bukilgan
joy bilan ajralgan bo‘ladi. SH. turli yoshli platforma va burmalangan
o‘lkalarda bir-biridan tektonik Tuzilishi va geologik rivojlanishi jizatidan tubdan fars qiladi. Turli
geologik to‘zilmalarga ondligiga zarab SH. parashelf, ortoshelf va gemishelf turlariga bulnnadn. SH. kengligi 0g-1500 km gacha o‘zgaradi (o‘rtachasi—78 km). Dunyo okeanining 28 mln km2, ya’ni 8 % maydonini SH. egallaydn. Pastki chegarasining o‘rtacha chuzurligi 132 m, eng chuqur joyi 600 m, yuzasining o‘rtacha qiyaligi eng qatta qiyaligi 3—5°.