METOD PYERYERЫVOV I NESOGLASIY — THE BREAKING AND DISSOLUTION METHOD Tanaffuslar va nomosliklar usuli — paleotektonik tadqiqot usullaridan biri. T. j. larining hosil bo‘lishidagi tanaffuslar va qatlamlar ketma-ketligidagi nomosliklarni o‘rganishga asoslanadi . T. va n. u. ga asoslangan holda har xil masshtabdagi geologik xaritalar to‘ziladi. Bu xaritalarda ma’lum bir viloyatning tektonik rivojlanitnidagi bir bos^ichning tugab, ikkinchi bossichning boshlanish vaqtidagi
qurilmasi aks ettiriladi. Paleogeologik xaritalar yigindisi esa bir
bossichdan ikkinchi bos^ichga o‘tishdagi
struktura tarixini aniqlashga imkon
bYeradi. Ayrim stratigrafik birlikning yotishidagi turli xil nomosliklarni aniqlash shu region strukturasining shakllanish tarixini aniqlashni ta’minlaydi. T. j . lari k;atlamlarining yotishidagi nomosliklar
Yer rivojlanishi tarixida bo‘lib uttan asosiy shakl hamda hajm o‘zgarish boskichlarini aniqlash da foydalaniladi.
METOD OB’EMNЫY — METHOD VOLUME %ajm u suli — geotektonik tadqiqot usullaridan biri (1949 y. A. B. Ronov tomonidan fanga kyaritilgan). Tuzilgan k,alinlik va faqiya xaritalaridan foydalanib, turli yoshdagi xil tarkibdagi t. j. larining hajmi o‘lchanib, jins tuplanish o‘lkasida qanday mikyosda cho’kish yuz bYergani, shuningdek ko‘tarilish amplitudasi me’yori aniqlanadi.
METOD
|
OB’EM NЫ X
|
VOLN
|
ZEM L ETRYA S EN I Y
|
(M O V Z)
|
—
|
Zilzila rchogidan tarqalgan trlsinlarning almashish usuli (ZUTTAU) — kidiruv seysmologiyasining asosiy qismi. O‘zgaruvchan to‘l^in (bir chegaradan ikkinchisiga tarqalayotganda)
Yer pustida va uning quyi qismida
paydo bo‘ladi. K atlamlar chegarasi
zilzila o’chog’idan kelayotgan buylama
to‘lqinlarning kelish vaqtini almashilgan (buylama-kundalang yoki kuidalang-buylama) to‘lqinlar farsini
z^isoblash yuli bilan anikqlanadi. Buning uchun esa zilzila yuqori aniq
koordinatini bilish shart emas. Yer
pustini qatta maydonda o‘rganishda
asosan shu usul qo’llaniladi, chunki
u geofizikaning boy s a usullariga
K a r a g a n d a nisbatan kam xaraj atli.
Usulning asosiy vazifasi — tabiiy
tebranishlarni yozib olish hamda
portlash natijasida hosil bo‘lgan
to‘lqinlarni kuzatib borishdan iboratdir.
Do'stlaringiz bilan baham: |