Abyssal-abissal

МЕТОД ОТРАЖЕННЫХ ВОЛН(МОВ) — METHOD OF REFLECTED WAVES (MOV) rus geologi V. S. Voyuskiy tomonidan aniqlangan. KTAU 1935 yildan boshlab keng qo’llaniladi va endilikda geofizikaning asosiy qismi hisoblanadi. KTAU ning asosiy xususiyatlari: qatlam orasidagi qaytish to‘lqinini yozish kattalashish yoki kichiklashish qarshiligi qaysi (yuqori yoki pastki) qatlamdan utishiga bog’liq, portlash nuqtasining yaqinligiga qarab, shuningdek qaytuvchi to‘lqin orqali ta’sirchan tezlik kuchini hisoblash mumkin. Seysmik chegara 30—50 m amplituda aniqlikda belgilanadi.

МЕТОД ПРОСТРАНСТВЕННОГО СЕЙСМОЗОНДИРОВАНИЯ (МПС) — SPATIAL SEISMIC SOUNDING (SMS) METHOD SEYSMIK ZONDLASHNING SAJM-MAYDON usuli (SZ)(MU). Bu usul bilan Yer osti qatlamlarning sathi aniqlanadi (yuqorida keltirilgan usulning bir ko‘rinishi). Bunda olinadigan ma’lumotlar son bilan ifodalanadi. Oldingi usul (STAU) da esa ma’lumotlar chizma shaklida belgilanadi va keyingi usuldan shu bilangina farqlanadi, xolos.

МЕТОД РАЗВЕДКИ РАДИОМЕТ-РИЧЕСКИЙ (РАДИОАКТИВНЫЙ) — RADIOMETRIC (RADIOACTIVE) INTELLIGENCE METHOD QIDIRUVNING RADIOMETRIK (RADIOAKTIV) USULI. Asosan geofizika usulining bir bo‘lib, t.j.laridagi tabiiy radio-aktiv elementlarni topish va o‘rganishda qo‘llaniladi. Ushbu usul quyidagi turlarga bo‘linadi. Bu usul, asosan, Yer yuzasiga ya’in joylashgan qatlamlardagi qazilma boyliklarni qidirganda qo‘llaniladi. Bundan tashqari, radioaktiv element izotoplari o‘rganilayotganda 234 aktiniy, qo‘rg‘oshin davrining qay xolatda vujudga kelganligini aniqlaydi.

МЕТОД СЕЙСМОТЕКТОНИЧЕСКИЙ — SEISMO-TECTONIC METHOD SEYSMOTEKTONIK USUL, Yer qobig’ining u yoki bu joyida zilzila bo‘lishini bashorat qilish va uning tektonik sharoitlarini o‘rganishga asoslanadi. Geologik, geofizik va seysmik tadqiqotlar yigindisidan iborat bo‘lib, har xil geologik tuzilmalarni, ularning qadimda va ayniqsa hozirgi vaqtda rivojlanish tabiatini aniklaydi.


МЕТОД СРЕДНЫХ СКОРОСТЕЙ — AVYERAGE SPEED METHOD O‘RTACHA TEZLIKLAR USULI. Seysmik qidiruv natijasida olingan ma’lumotlarni izoxlash-o‘rganish jarayonida keng qo‘llaniladi. U. t. u. dan foydalanish tufayli Yer qatlami bir xil jinsli, deb faraz qilinadi. Yer yuzasidan xohlagan chuqurlikdagi nuqta orasidagi tezlik o‘rtacha tezlik, deb kabul qilinadi. Tezlikning qiymati kuzatiladigan nuqta yoki yuzaning chuqurligiga bog’liqdir. SHuning uchun samarali tezlik usulini hisoblash va shaklga tushirish yo’li bilan aniqlaniladi, ko‘p mablag sarflanadi, ammo aniq ma’lumot beradi.