ГРАВИМЕТРИЯ — GRAVIMETRY GRAVIMETRIYA (og‘irlik, o‘lchash )— geofizika fanining bir qismi. Yer tortish kuchining har Yerda har xilligini, koinotdagi sayyoralarning o‘zaro tortish kuchini o‘rganadi.
ГРАВИМЕТРИЯ ВОЗДУШНАЯ — AIR GRAVIMETRY HAVO GRAVIMETRIYASI. Havoda gravimetrik suratga olish; tortish kuch tezlanishini o‘lchaydigan asbob samolyotga o‘rnatilgan bo‘ladi.
ГРАВИМЕТРИЯ ГЕОДЕЗИЧЕСКАЯ — GRAVIMETRY GEODETIC GEODEZIYA GRAVIMETRIYASI. Gravi— qidiruvning bir qismi bo‘lib, tortish kuchi maydoni xaqidagi ma’lumot: Yer shakli — geoidni aniqlashda foydalaniladi. Agarda tortish kuchi hamma Yerda ma’lum bo‘lsa, geoid bilan geometrik ellipsoidsimon aylanish orasidagi masofani topish mumkin.
ГРАДИЕНТ — GRADIENT BOSIM.
ГРАДИЕНТ ГЕОТЕРМИЧЕСКИЙ — GRADIENT GEOTHYERMAL BOSQICH GEOTERMIK. Yer yuzasidan chuqurlikka qarab har 100 m da haroratning ko‘tarilishi. Yerning har xil qismida G. b. turlichadir. U t. j . larning issiqlik o‘tkazish xususiyatiga, t. j . larining zichligiga, intruziyaning yaqinligiga bog‘liq bo‘lib, o‘rtacha gradient 3 °C teng.
ГРАНАТЫ — GRENADES GRANATLAR (Yunon, «granatus»—donga o‘xshash demakdir). Bu gruppaga umumiy ifodasi A3V2 [8 |0 4]3 bo‘lgan juda ko‘p minerallar kiradi. Bu ifodada A = R e , Me, Mp, Sa va V = A1, Re, Sg lardir. Ular orasida, quyidagi ikki izomorf qatorga mansub bo‘lgan m-l turlari ayniksa ko‘pchilikni tashkil qiladi: Almandin qatori — (Re, Md, Mp)3 (8 YU4)a, ya’ni: pirop — M3A12 (8YU4)3; almandin— Re.,A12 [YU4]3, spessartik — Mp, A/2 [8104]3. Andradit qatori —Sa3 [Al, Re, Sg] [ZYU4]3, ya’ni: grossulyar—Sa3 [Al, Re, Sg] [8YU4]3, andradit—Sa3 Re [8 YU4]3, uvarovit —Sa3Sg2[Z|'04]3. Bu minerallarning barchasi bir singoniyada kristallanganligi va ko‘p xususiyatlari o‘xshash bo‘lganligi uchun ularning umumiy ta’rifini beramiz. Ular ko‘pincha donador, yaxlit massalar holida topiladi. Ularning rangi o‘zgaruvchan bo‘ladi. Odatda to‘qqizil, qizil, qo‘ng‘ir-qizil, sarg‘ish-qizil, sariq, yashilroq, qoramtir, zumrad, yashil va rangsiz shaffof hollarda uchraydi. qat. 6,5—7,5. S. o og’. 3,5—4,2. Bu minerallarning o‘ziga xos qiyofasi, porlangandek yaltirashi, g‘oyat qattiqligi bilan boshqa minerallardan ajralib turadi. Odatda bu minerallar yuqori bosim va kuchli haroratda nordon va o‘rta nordon magmaning ohaktoshlar bilan tutashgan joylarida metasomatik jarayonda yuzaga keladi.
Do'stlaringiz bilan baham: |