Achchiq haqiqat
Download 0.84 Mb. Pdf ko'rish
|
ACHCHIQ HAQIQAT
|
ACHCHIQ HAQIQAT Ushbu kitob qo'lyozmasini o ‘qir ekanman, yuragim bir-ikki martagina siqilgani y o ‘ q. Nihoyat — ajoyib, dedim oxirgi sahifani yopar ekanman, ko‘nglim yorishib. Achchiq qismat haqida hikoya qilib, iliq harorat hadya etish - har kimga ham berilm aydigan iste’doddir. Xudoyberdi To'xtaboyev buni uddalay olgan. Men bunday qobiliyat egasini iste’dod targ'ibotchisi, degan bo'la rdim . 0 ‘ zidagi ezgulikni o'zgalarga tarqatmoqchi b o ‘ lgan odamni g'allakorga mengzash mumkin emasmi? “Besh bolali yigitcha” - ajoyib asar. Urush davridagi bolalik haqida kam yozilmagan. Men buning salbiy jihatini ko'rmayman. Yer yuzida o'zining bolaligini yodga olmagan yozuvchilar deyarli y o ‘ q. Endi esa bu bilan zamon mashg‘ul - adabiyotga shunday odamlar kirib kelishdiki, ularning bolaligi, o ‘smirligi urushga to‘g‘ri kelgan, aniqrog'i, urushning og‘ir ko'lankasi ularning bolaligi, o'smirligi, yoshligiga soya solgan. Buni qalamda aks etgan urush davridagi bolalik xotiralari bilan izohlash mumkin. Yana bir gap. Urush katta-kichik, hatto eng kichik yoshdagi go'daklar uchun ham iztiroblar, kurashlar davri ediki - to‘rt yilda yigirma million inson yo'qotilganini eslang - hozir, oradan shuncha yillar o'tgan bo‘lsa-da, dard, og'riq bilan yodga olinadi. Dushmanga qarshi urush olib borilar va bu haqda go‘ zal she’rlar va romanlar bitilgandi. Front ortidagi mehnat haqida ham kam yozilmagan. Iztiroblari, intilishlari, g‘am-kulfatlari bilan yosh bolalar ham urush zahmatini his qilgan, beixtiyor ravishda unga jalb etilgan edi. Bu go'daklar ertaga katta
odamlarga aylanadigan buyuk ishtirokchilar ec kelajak ishtiroki edi. Kimki Aleksandr N everovning “ Toshken shahri” qissasini o'qigan bo'lsa, Xudoyberdi To‘: kitobidagi talay jih a tla r tanish k o'rin a d i. tuyg'ular, fikrlarning ajoyib uyg'unligidir. K itobdagi kich ik qa h ra m on la rn in g ye muhtojligi, darbadarligi fuqarolar urushi davrid tengqurlarining azob-uqubatlarini esga solac soladi, xolos. Va bunday yodga solish Nev To'xtaboyev kitoblarining ajoyib tarzdagi ta nam oyon etadi. M azkur asarlardagi zam o ulardagi o'ziga xoslikni, jamiyat ruhiyatini ochil Bosh qahramon Orif - nafaqat besh nafar go‘ akasi, u qarovchisiz bolalarning, o ‘z oilasinin; yo'lboshchisi ham. Oila shamchirog'i o'chib qc uchun Orifning zimmasiga ulkan mas’uliyat yul Ota-onasidan ju do bo'lgan bolalar o ‘ z du yashalarsa-da, urush, vayronagarchiliklarni 1 etadilar. Front uchun zambarak sotib olish maqsad budini sotgan qariya-chi? Adolat uchun o ‘zir cho'qqa urishga shay turgan bolalar uyining direktori rus ayoli Mariya Pavlovna-chi? Oriflar oilasi yaxshi odamlar orasida yashay« hayot kabi haqiqat qissasi ham shafqatsiz vj
bolalarga yordam qo'llarini cho'za olmaydilar ular go'daklar yonida b o ‘ lm asalar-da, mehi ko'rsata oladilar. Bu esa yaxshi qahramonlamir balki yovuzlikka qarshi kurashib, dunyoni mi etuvchi yaxshilik, ezgulikning kuchidir! Adib haqiqatni tasdiqlar ekan, bolalarning Toshl Q o'q on g a — qadrdon q ish loq la riga kel mashaqqatli yo'lida ezgulik yordam qilgani, yovi xalaqit berganini yorqin aks ettiradi.
Xudoyberdi To'xtaboyev - ajoyib iste’dod egasi. Urush yillaridagi o'smirlar hayotini yorituvchi kitobi ham achchiq qismatdan hikoya qiluvchi ajoyib asardir. Axir, yaxshilikning faqat shirin ta’mi borligi haqida kim aytdi? Hayotda yaxshilik, xotirjam lik, ravon y o ‘ l emas, aksincha, sinovlar insonni inson darajasiga ko'taradi. Bu sinovlar achchiq bo'lmasa qani edi! Modomiki, davr shuni taqozo etgan ekan, nachora! Besh bolali Orif achchiq sinovlarni boshidan kechirdi. U g'olib bo'ldi. Aytish mumkinki, u zafar quchgan Orifdir! Albert LIXANOV Download 0.84 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|