Адабиётлар: Ўзбекистон Республикасининг Конституцияси. Т.: «Ўзбекистон», 1992й. Ўзбекистон Республикасининг меҳнат кодекси. Т.: 1996й

Жисмларнинг шовқин тарқатиш кўрсаткичи

Баргларнинг шитирлаши 10-40 дБ
Соатнинг чиқиллаши
қулоқдан 1 м
узоқликда 25-35 дБ
Ухлаѐтган
одамнинг нафас олиши 25 дБ
Оддий сўзлашув
вақтида –50-60 дБ
Қаттиқ бақириб сўзлашганда –75 дБ
100 км/соат тезликда ҳаракатланаетган енгил автомобил-110 дБ
Инсонни интенсивликдаги
доимий шовқин
юқори таъсирида
бўлиши унинг соғлигига таъсир этади, у тез чарчайди, психологик реация тезлиги камаяди, хотираси сусаяди. Шунингдек, шовқин инсоннинг диққатини бир жойга жамлашига халақит қилади, ҳаракатнинг
аниқлигини ва мувозанатини бузади,
қабул
товуш ва ѐруғлик сигналларини
қилиш қобилиятини сусайтиради ва
натижада турли хил бахтсиз ҳодисаларни келиб чиқишига сабаб бўлади.
Бундан ташқари шовқин қон босимининг
ошишига, кўз ошқозон-ичак
қорачигининг фаолиятининг
кенгайишига, бузилишига,
юрак ва томир уришининг тезлашишига, асаб
тизимининг бўлишига
бузилишига, ва эшитиш
уйқусизлик содир қобилиятининг
сусайишига ҳам олиб келади. Айниқса инсон қулоғи эшитмайдиган шовқинлар, яьни инфратовушлар (товуш частотаси 16-20 Гц дан кичик шовқинлар) ва ультратовушлар (товуш частотаси 20000 Гц.дан катта) инсон соғлигига катта таъсир кўрсатади.

Шовқин даражасини меьѐрлаштириш ва ўлчаш

Энг кичик товуш босими назарий ва илмий ишлар бажариладиган иш жойлари учун белгиланган бўлиб, у ўртача геометрик частота 8000 Гц бўлганда 30 дБ деб қабул қилинган. Энг юқори товуш босими эса доимий иш жойларида, ишлаб чиқариш бинолари, машина ва тракторларнинг кабиналари учун белгиланган бўлиб, у ўртача геометрик частота 63 Гц бўлганда 99 дБ га тенгдир.Тонал ва импульсли шовқинларда рухсат этилган шовқин даражаси кенг полосали шовқинга нисбатан 5дБ камайтирилади.
Шовқин даражасини
ИШВ-1 маркали
аниқлаш учун Шум–1, шовқин
ўлчагичлардан
фойдаланилади.
Шовқиндан ҳимояловчи қулоқчин:
1-пластмассали корпус; 2-шиша вата; 3-жипслаштирувчи прокладка; 4-чехол.
Шовқин даражасини аникловчи курилма