Қадрият(аксиология)лар фалсафаси

10.3. Қадриятни оила ва жамият тинчлиги-барқарорлигидаги ўрни
У XIX асрнинг иккинчи ярмида немис қадрия-тшуноси Э.Гартман ва француз олими П.Лапи томонидан илмий истеъмолга киритилган. Аксиология аксиологик онг, қадрлаш туйғуси, аксиологик билиш, қадрлаш тамойилига таяниб тўпланган қадриятлар тўғрисидаги билимлар системасидир. Замонавий Аксиологияда объек-тив, субъектив ва плюралистик оқим ҳамда йўналишлар мавжуд. Аксиология «қадр», «қадрлаш», «қадриятлар», «қадриятлар тизими»
каби аксиологик категория ва уларнинг турли шаклларини ўрганади. Қадриятлар тизимининг ижтимоий тараққиётга боғлиқлик қонуни, қадриятлар тизимининг ўзгариши ва такомил-лашуви билан боғлиқ аксиологик қонунлар ҳам аксиология шуғулланадиган масалалар доира-сига киради. Инсоният тарихининг бир босқи-чидан бошқасига ўтишда, даврлар алмашиб, янги давлатлар вужудга келганида шакллана-диган янги қадриятлар ва қадрият тизимлари-нинг амалиёти масалалари ҳам аксиология фани ўрганадиган мавзулар ҳисобланади.
Қадриятлар тизимида миллат, унга хос белги-лар, жиҳатлар, хусусиятлар, уларнинг вужудга келиш жараёнларига муайян даражада таъсир кўрсатган ҳудуд ва у билан боғлиқ туйғулар, миллатнинг ўтмиши, тарихи, маданияти, у яратган маданий бойликлар ва маънавий мерос билан боғлиқ қадриятлар ҳам муҳим ўринни эгаллайди. Бу қадриятлар бирор миллат кишилари учун умумий бўлиб ҳисобланаи.
Улар алоҳида шахс қадриятларини умумин-соний қадриятлар билан боғловчи халқалардан биридир.
Миллат- ҳар қандай миллий қадрият-нинг объекти.
Миллий қадриятлар тизими таяанадиган ижтимоий асосдир.

Миллат, ўз миллий қадриятларини мутассил вужудга келтириб туради, ўтмишдан келажакка ривожланиш жараёнида уларни доимий тако-милаштириб, янги-янги қирраларини шаклан-тириб туради, иккинчи томондан эса, унинг ўзи ҳам мавжуд қадриятлар тизими таъсири остида ўзгариб ва ривожланиб борради. Миллат- ўзининг қадриятларини вужудга келтириб, уларнинг янги-янги қирраларини ва жиҳат-ларини сайқаллаштириб, тараққиёт жараёнида такомиллаштириб туриши маъносида ўз қадри-ятларининг ҳақиқий эгаси, макон ва замондаги илгариланма ҳаракатдан ўзгаришлар жараёнида