“Agrokimyo va agrotuproqshunoslik

5.2. Voha takqrsimon tuproqlarining fizikaviy va kimyoviy 
xususiyatlari, genezisi va ulardan foydalanish. 
Voha taqirsimon tuproqlaridan mamlakatimiz cho`l mintaqasining 
sug`oriladigan 
vohalari 
Zarafshon, 
Qashqadaryo, 
Surxondaryo, 
Amudaryo va Sirdaryo vodiylarining quyi qismlarida qadimdan 
sugoriladigan dehqonchilikda keng foydalaniladi. Bu tuproqlar turli 
tipchalar va avlodlarga mansub bulgani ois sugorish ta’sirida, xossa va 
xususiyatlari o`zgaradi, turlicha madaniylashganlik darajasi ortadi. Ayni 
jarayon ularni sugorilmaydigan tuproklardan keskin ajratib turadi. 
Sugoriladigan voxa takirsimon tuproklarining fizikaviy va kimyoviy 
xossalari 16,17,18 va 19 jadvallarda kursatilgan. 
Voxa takirsimon tuproklarining mexanik tarkibi,% 16 jadval 
Katlam 
chukurligi, 
sm 
Fraksiya,mm 
>0,25 
0,25-
0,10 
0,10-
0,05 
0,05-
0,01 
0,01-
0,005 
0,005-
0,001 
>0,001 <0,01 
1 kesma J.Ikromov. Karshi chuli 
0-28 
28-40 
40-65 
65-85 
85-120 
120-145 
1,1 
1,5 
1,6 
1,0 
2,9 
1,3 
0,9 
1,2 
1,3 
2,3 
1,0 
1,3 
7,0 
6,4 
15,3 
4,8 
27,6 
5,5 
30,8 
38,3 
30,7 
26,0 
28,1 
35,0 
17,4 
12,3 
12,5 
12,3 
9,9 
11,5 
22,0 
17,6 
15,1 
22,5 
16,8 
21,1 
20,8 
22,3 
21,5 
31,1 
13,7 
24,2 
60,2 
52,3 
49,1 
69,9 
40,4 
56,8 
 
Sugorish jarayonida suvlar tarkibidagi loyka zarrachalarning 
chukishi, 
maxalliy 
ugitlardan 
foydalanish, 
ishlov 
beri 
shva 
agromeliorativ chora-tadbirlarni bir xilda olib borilishi