Agrotexnologiyalar instituti elektr energiyasi va nasos stansiyalaridan foydalanish kafedrasi
Spirtli va anaerobli fermentlash
Download 5.01 Kb. Pdf ko'rish
|
NOANANAVIY ma\'ruza 2023
|
13.3. Spirtli va anaerobli fermentlash
Spirtli fermentlash Spirtli fermentlash jarayoni etil spirti (etanol) S 2 N 5 ON ni hosil qilish uchun foydalaniladi. Biomassani achitish uchun spirt konsentratsiyasi 10%-dan ortganda nobud bо‘ladigan mikroorganizmlar (Saccharomyces cerevisiae turidagi achitqi-drojlar) dan foydalaniladi. Shu sababli, spirtning konsentaratsiyasini oshirish uchun qayta haydash, ya’ni distillash jarayoni ishlatiladi. Distillashdan sо‘ng 95% etanol va 5% suvli aralashma hosil bо‘ladi. Ma’lumki, bakteriyalar yog‘ochni chiritmaydi, sellyulozani esa aktiv qayta ishlaydi. Yog‘ochdan biologiq usulda etanolni olishda sellyuloza xom-ashyo sifatida foydalaniladi. Etanolni ishlab chiqarish jarayonlarining murrakabligiga qarab ularni uch turga ajratish mumkin (13.3 rasm): 1) Qandga ega bо‘lgan xom ashyoni tо‘g‘ridan-tо‘g‘ri achitish yо‘li bilan qayta ishlash. Bunday xom ashyo sifatida shakar qamish, qand lavlagi, mevalar va boshqalar ishlatiladi. 2) Kraxmalga ega bо‘lgan xom ashyoni qayta ishlash. Gidroliz usuli bilan xom ashyodagi kraxmal qandga о‘tkaziladi, sо‘ngra achitish jarayoni amalga oshiriladi. Xom-ashyo sifatida donli ekinlar, ildizli meva mahsulotlari ishlatiladi. 3) Glyukozaga ega bо‘lgan sellyulozani qayta ishlash. Gidroliz usuli bilan fruktoza saxarozaga о‘tkaziladi. Xom ashyo sifatida о‘rmonchilik va yog‘ochni qayta ishlash sanoatdagi chiqindilar, masalan, yog‘och qipiqlari ishlatiladi. 1 2 13.3. Rasm Etil spirtni ishlab chiqarish sxemasi: 1-95% spirt, asosiy yoqilg‘i; 2-100% spirt, benzinga qо‘shimcha Spirtli fermentlash chiqindilar mol uchun yem-xashak va о‘g‘it sifatida foydalaniladi. 13.5 jadvalda ayrim texnikaviy о‘sumliklardan etanol ishlab chiqarish ma’lumotlar keltirilgan. 106 13.5-Jadval Ayrim texnikaviy о‘simliklardan etanol chiqishi О‘simlik 1 t usimlikdan etanol chiqishi, l/t Shakar qamish 70 Maniok 180 Shirin sorgo 86 Shirin kartoshka 125 Donli (makkajо‘xori) 370 Mevali 160 Download 5.01 Kb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|