Ахборот тизимларида ахборот хавфсизлиги тушунчаси

Tunnellashtirish  xizmati  ham  o‘z  navbatida  axborotlarni  o‘z  manziliga 

samaraliroq  uzatish  uchun  ishlatiladi.  Bu  xizmat  biror  sababga  ko‘ra  tarmoqning 

biror bo‘lagida to‘g‘ridan-to‘g‘ri uzatib bo‘lmaydigan axborotni (masalan, boshqa 

turdagi protokollardan foydalangani uchun) tarmoqning shu qismida konvert yoki 

konteynerga solib jo‘natish kabi usuldan foydalanadi. 

Himoyalanganlikni  tahlil  etish  xizmatining  vazifasi  xavfsizlik  tizimining 

zaif  joylarini  aniqlash  va  ularga  o‘z  vaqtida  chora  ko‘rish  uchun  sharoit 

yaratishdir.  Bu  xizmat  o‘zi  biror  himoya  funktsiyasiga  ega  emas,  lekin  xujum 

qilish  uchun  qulay  joylarni  yomon  niyatli  shaxslar  undan  foydalanib 

qolmaslaridan oldin aniqlash, o‘z vaqtida uni yo‘qotish uchun imkoniyat yaratadi. 

U  arxitekturaga  bog‘liq  zaifliklarni  emas,  balki  ko‘proq  ish  jarayonida 

---

ehtiyotsizlik  oqibatida  administrator  yo‘l  qo‘ygan  xatolar,  dasturlarni  yangilash 

jarayonida  yo‘l  qo‘yilgan  kamchiliklar  va  dasturlarning  kamchiliklari  oqibatida 

ro‘y beradigan zaifliklarni tezkor aniqlab beradi. Bu xizmat foydalanadigan tizim 

odatda  himoyalanganlik  skaneri  deb  ham  ataladi  va  axborot  tizimi  haqida 

bilimlarni  to‘plash,  ularni  tahlil  etish  yo‘li  bilan  tizimda  yuz  berayotgan  holatni 

aniqlaydi.  So‘ng  zaif  joy  deb  shubha  qilingan  o‘rinlar  haqida  qaror  qabul  qiladi, 

ularni  ma’lumotlar  omboriga  kiritib  qo‘yadi.  Bunday  zaif  joylar  si-rasiga 

zararkunanda  dasturlar,  zaif  parollar,  yaxshi  konfigura-tsiyalanmagan  operatsion 

tizimlar,  tugatilmagan  zaif  joylar,  kamchiliklari  bor  ilova  dasturlar,  xavfdan  xoli 

bo‘lmagan  tarmoq  servislari  va  hokazolar  kiradi.  Anchagina  samarali  skanerlar 

sirasiga  tarmoq  tarkibida  himoyalanganlikni  aniqlash  skanerlari  (shu  qatorga 

antiviruslarni ham kiritish mumkin) kiradi.