Ahmadjonova zarnigorning kompyuter tarmoqlari fanidan

Tarmoq protokoli tushunchasi
Tarmoq protokoli -bu tarmoqdagi qurilmalarning o'zaro ishlash tamoyillarini belgilaydigan qoidalar to'plami. Ma'lumotni yuborish va qabul qilish muvaffaqiyatli bo'lishi uchun jarayonning barcha ishtirokchilari protokol shartlarini qabul qilishlari va ularga rioya qilishlari kerak. Tarmoqda ularni qo'llab-quvvatlash apparat qismiga (apparat) yoki dasturiy ta'minot qismiga (tizim kodiga) yoki u erga va u erga o'rnatiladi.
Protokollarning bir-biri bilan o'zaro ta'siri uchun Osi modeli yoki Open Systems Interconnection mavjud. Ism so'zma-so'z "ochiq tizimlarning o'zaro ta'siri"deb tarjima qilingan.Dunyoda 7000 dan ortiq protokollar mavjud va ularning soni o'sishda davom etmoqda.
Interfeys (ing. pIyeggase) — texnik va programmalash vositalari majmui; hisoblash, boshqarish yoki oʻlchash tizimlari (mas, EHM ning opera-tiv va tashqi xotira qurilmasi)dagi turli funksional qurilmalarning oʻzaro taʼsirini taʼminlaydi. U uzatilgan axborotlarni kodlash va sinxronligiga nisbatan belgilangan qoida hamda kelishuvga muofiq tayyor modullarda sistemani, qurilmalarning mexanik va elektr birikmalarini sig-nad ko’rinishida (axborotlar va boshqa shakilda) to’plashga imkon beradi.
Kompyuter ishlashi uchun apparatli (Hardware) ta’minotdan tashqari dasturiy (Software) ta’minot ham muhim ahamiyatga egadir. Kompyuter tizimini tashkil etuvchi bu ikki vositaning oʻzaro aloqasi interfeys deyiladi. Interfeys bir necha turga boʻlinadi, ya’ni: apparatli interfeys; dasturiy interfeys; apparatli-dasturiy interfeys. Apparatli interfeysni kompyuter qurilmalarini ishlab chiqaruvchilar ta’minlaydi. Dasturiy ta’minot bilan apparatli ta’minot oʻrtasidagi mutanosiblikni operatsion sistema boshqaradi. Kompyuterli tizim samarali ishlashi uchun apparatli va dasturiy ta’minotdan tashqari foydalanuvchi qatnashadi. kompyuterda ishlashi jarayonida uning apparatli ta’minoti bilan ham, dasturiy ta’minoti bilan ham aloqada boʻladi. Insonning dastur bilan va dasturning inson bilan muloqatga kirishish usuli foydalanuvchi interfeysi deyiladi. Dasturlar xilma-xil boʻlgani uchun ularning interfeysi ham turlicha boʻladi. Foydalanuvchi interfeysini xususiyatlariga koʻra bir nechta turga ajratish mumkin. Dasturning ishlash muhitiga qarab, dastur nografik yoki grafik interfeysga ega boʻladi.