Aholidan chiqayotgan chiqindilarning cherish davri. Reja : kirish chiqindilarni cherish davri. Chiqindilarni qayta ishlash masalasida mavjud muammolar Muammoni hal qilish yo'llari. Chiqindilarning ikkinchi hayoti Tashlandiq chiqindilarni


Chiqindilarni qayta ishlash masalasida mavjud muammolar


Download 37.26 Kb.
bet3/7
Sana07.05.2023
Hajmi37.26 Kb.
#1438571
1   2   3   4   5   6   7
Bog'liq
Aholidan chiqayotgan chiqindilarning cherish davri.

Chiqindilarni qayta ishlash masalasida mavjud muammolar
Inson hayoti doimo chiqindilarning shakllanishi bilan birga kelgan. Shaharlar paydo bo'lishidan oldin, chiqindilar ekologik toza material bo'lib, tezda chirigan va atrof-muhitga zarar etkazmagan. Shaharlarning rivojlanishi bilan chiqindilarni yo'q qilish muammosi global miqyosga aylandi. Ko'p sonli qadoqlash, sun'iy va sintetik materiallar endi tezda parchalana olmadi va atrof-muhitni ifloslanishining jiddiy manbai bo'ldi. Qattiq maishiy chiqindilar yoqimsiz hid manbai va turli yuqumli kasalliklar (bakteriyalar, kemiruvchilar va hasharotlar) tashuvchilari uchun ko'payish joyidir.
Ayniqsa, zaharli moddalar ajralib chiqadigan chiqindilarni yoqish xavflidir. Chiqindilar atrof-muhitni ifloslantiradi, uni tashqi ko'rinishda yoqimsiz qiladi.
Asta-sekin insoniyat atrof-muhitning ifloslanishi muammosi ko'lamini anglay boshladi. Yigirmanchi asrda rivojlangan mamlakatlarda birinchi chiqindilarni qayta ishlash zavodlari paydo bo'la boshladi. Zamonaviy dunyoda qayta ishlash nafaqat atrof-muhitni ifloslantirish muammosini hal qilish va arzon xom ashyo manbalarini izlash, balki pul ishlashning ajoyib usuliga aylandi.
Qattiq maishiy chiqindilar - oziq-ovqat mahsulotlari va keyinchalik foydalanish uchun yaroqsiz bo'lgan uy-ro'zg'or buyumlari yoki iste'mol xususiyatlarini yo'qotgan tovarlar. Mamlakatda so‘nggi 20-30 yilda maishiy chiqindilar miqdori ortib, u bilan bog‘liq muammo nihoyatda keskin tus oldi.
Nima uchun maishiy chiqindilar ko'paymoqda? Bu quyidagi sabablarga bog'liq:
- bir martalik iste'mol tovarlari ishlab chiqarishning o'sishi;
- qadoqlash hajmini oshirish;
- yaroqli narsalarni yangilariga almashtirish imkonini beruvchi turmush darajasini oshirish.
Har bir oila har kuni ko'plab axlatlarni tashlaydi: plastik butilkalar, oziq-ovqat qadoqlari, polietilen paketlar, turli mahsulotlar uchun shisha idishlar, qutilar, konfet o'ramlari ...
Jami va ro'yxatga kiritmang.
Moskva va Moskva viloyatida 43 milliard tonnaga yaqin chiqindilar to'plangan, ulardan faqat 5 foizi qayta ishlanadi. Bunday katta hajmdagi chiqindilar bilan chiqindini qayta ishlash korxonalari qayta ishlash uchun yetarli xom ashyoga ega emas, chunki mamlakatda chiqindilarni alohida yig'ish madaniyati mavjud emas. Agar biz uni oddiygina poligonlarga yoki poligonlarga olib borishda davom etsak, bizning avlodlarimiz uy qurish uchun joy qolmaydi: er tugashga intiladi va ba'zi chiqindilar faqat asrlar o'tib parchalana boshlaydi.
Chiqindilarning muhim qismi oddiygina poligonlarga tashlanadi, chunki mansabdor shaxslarning imkoniyatlari
Eksponensial ravishda o'sib borayotgan chiqindilar uchun poligonlar etarli emas. Bu sur'atda biz haqiqatan ham yaqin kelajakda "o'z chiqindilarimizni bo'g'ish" umidiga duch kelamiz.
Bundan tashqari, barcha chiqindixonalarda tegishli izolyatsion qoplama va oqava suvlarni yig'ish va tozalash tizimi mavjud emas, buning natijasida zararli moddalar tuproq va er osti suvlariga kirib boradi. Ammo ko'pincha bunday chiqindixonalar, aniqrog'i ochiq axlatxonalar yirik shaharlarning turar-joylariga yaqin joyda joylashgan.
Chiqindilarni yo'q qilish uchun poligonlar uchun er begonalashtirilishi kerak. Bundan tashqari, poligonlar bizning landshaftlarimizni bezatmaydi va infektsiyalar uchun ko'payish joylariga aylanadi. Ular o'z-o'zidan yonib ketganda, bu kamdan-kam hollarda sodir bo'ladi, ko'plab zaharli birikmalar va issiqxona gazlari hosil bo'ladi. Bir tonna MSW yondirilganda 15% gacha karbonat angidridni o'z ichiga olgan 300-500 kub metr yonish mahsuloti hosil bo'ladi. (Ilova)
Chiqindixonalar va poligonlarning katta qismi xavfli havo, tuproq, yer usti va yer osti suvlarini ifloslantiruvchi manbalardir.
10 million tonnagacha qog'oz, 2 million tonna polimer materiallar, kamida 1,5 million tonna metallolom, 0,5 million tonna shisha, 110 million tonna oziq-ovqat chiqindilari tashlab yuborilganda iqtisodiy iste'moldan qaytarib bo'lmaydigan darajada olib tashlanadi. Va biz chiqindilarning 95 foizini ko'mib yuboramiz.



Download 37.26 Kb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling