Akbar bahromov shavkat sharipov manzura nabiyeva
-rasm. O‘lkamiz tog‘larida yashaydigan hayvonlar: 1 2 3 47-rasm
Download 4 Mb. Pdf ko'rish
|
4-tabiatshunoslik
- Bu sahifa navigatsiya:
- O‘rmonlar Yer yuzida katta maydonlarni egallagan daraxtzor- lar borki, unda daraxtlar zich bo‘lib o‘sadi. o‘rmon
|
48-rasm. O‘lkamiz tog‘larida yashaydigan hayvonlar:
1 2 3 47-rasm. O‘lkamiz tog‘larida uchraydigan yirik qushlar: 2 3 1 Ulardan qor barsi va malla sug‘ur xalqaro «Qizil kitob»ga kiritilgan. O‘lkamizning tog‘li hududlari noyob o‘simlik va hayvonlarga boy. Shuning uchun bunday joylarda qo‘ riq xonalar tashkil etilib, ular nazoratga olin gan. O‘rmonlar Yer yuzida katta maydonlarni egallagan daraxtzor- lar borki, unda daraxtlar zich bo‘lib o‘sadi. o‘rmon O‘rmonlarda qarag‘ay, qayin, archa, kedr, eman, yong‘oq kabi daraxtlar o‘sadi. O‘rmonda buta va o‘t- lar ham o‘sadi. O‘zbekiston hududida tog‘, to‘qay va cho‘l o‘rmonlari yong‘oqzorlar, pistazorlar va boshqalar tog‘ o‘rmonla- rini tashkil etadi. Tog‘ o‘rmonlarida qayin, terak kabi daraxtlar ham o‘sadi. Bunday o‘rmonlar o‘lkamizning tog‘li hududlarida katta maydonlarni egallagan. To‘qay o‘rmonlarida jiyda, turang‘il, shumtol kabi daraxtlar o‘sadi. To‘qay o‘rmonlari daryolarning sohil- larini va daryo hosil qilgan orollarni egallagan. Qizilqumning ayrim joylarida saksovullardan iborat bo‘lgan cho‘l o‘rmonlari ham uchraydi. Yovvoyi hayvonlarning ko‘p qismi o‘rmon larda ha- yot kechiradi. O‘rmonlarda ayiq, bo‘ri, tulki kabi yirik hayvonlar yashaydi. 49-rasm. 3 – cho‘ldagi saksovul o‘rmoni. 1 2 3 Havoni kislorod bilan boyitishda o‘rmonlarning ahamiyati juda kattadir. O‘rmonlar yog‘och-taxta za- xirasi hamdir. Binolarni qurishda, mebel va boshqa buyumlarni yasashda, asosan, o‘rmon daraxtlari ish- latiladi. Qog‘ozlar ham o‘rmon daraxtlarining mahsuli hisoblanadi. O‘rmonlar egallagan maydonlar kamayib ketsa, ta biat ga jiddiy zarar yetadi. Buning oldini olish maq- sadida o‘rmonlar egallagan maydonlarning keskin qisqarib keti shiga yo‘l qo‘ymaslik, kesilgan daraxtlar o‘rniga ko‘chatlar ekib, o‘rmonni tiklash zarur. Keyingi paytlarda o‘rmondagi kesilgan daraxtlar o‘rniga uning ko‘chatlari ekilmoqda. Ba’zi joylarda, ayniqsa, Orol dengizining qurigan o‘rnida ko‘chatlar ekilib, sun’iy o‘rmonlar tashkil etilmoqda. Daftaringizga o‘rmonlarning ahamiyatini, qanday so- halarda ishlatilishini yozing. |
