Актуальные научные исследования в современном мире iscience. In. Ua

__ ISCIENCE.IN.UA 
«Актуальные научные исследования в современном мире» ___ 
55
3. 
Карлін М. І. Фінанси зарубіжних країн : навч. посібник для студентів вищих 
навч. закладів / М. І. Карлін. – К. : Кондор, 2012. – 382 с. 
4. 
Руденко В. Перспективи вдосконалення системи місцевого оподат-кування 
в Україні / В. Руденко // Регіональна економіка. – 2015. – № 9. – С. 145 – 
147. 
5. 
Бюджетний кодекс України від 18 червня 2011 р. – К. : «Правова єдність», 
2011. 
– 195 с. 
6. 
Про місцеве самоврядування в Україні : Закон України від 27.05.1997 р. // 
Відомості Верховної Ради України. – 1997. – № 24. – Ст. 170. 
7. 
Про Державний бюджет України на 2015 рік : Закон України 28.12.2014 № 
80-
VIII // Відомості Верховної Ради. – 2014. – № 9. – Ст. 93.
Науковий керівник : к. е. н., доцент Шумська Г. М. 
Игалиева Лаура Нуржанқызы, Ескалиева Асель Жумабаевна 
(Атырау, Казахстан) 
 
ЗАҢДЫ ТҰЛҒАНЫҢ НЕСИЕЛІК ҚАБІЛЕТІН ТАЛДАУДЫҢ ШЕТЕЛДІК 
ТӘЖІРИБЕСІ 
 
Шетелде клиенттердің несиелік қабілеті туралы ақпараттар жинауға 
маманданған және олар туралы анықтамалар беретін арнайы фирмалар 
немесе агенттіктер жҧмыс жасайды. Бҧл тәуелсіз ҧйымдар банктерге 
келісімшарт негізінде қызмет кӛрсетеді. Мысалға, фирма ―Dan & Bred ford‖ 3 
млн-ға жуық АҚШ-ң, Канаданың, Данияның фирмалары туралы ақпараттар 
жинақтап, жалпы ҧлттық және аймақтық анықтамаларда жариялайды. 
Несиелер бойынша банктердің зиянға ҧшырауының ӛсуіне біршама 
әсер ететін факторларға жасалған талдау, батыстың банкирлеріне мынадай 
қорытынды жасауға мҥмкіндік береді. Дҥниежҥзілік банктің мәліметтеріне 
сәйкес, несиелер бойынша банктердің зиян шегуінің басты себебіне 67%-ішкі 
факторлар, ал 33%-ы сыртқы факторлар ҥлесіне тиеді. 
Несие бойынша банктердің зиян шегуіне себеп болатын сыртқы 
факторлар қатарында бірінші орында компаниялардың банкроттығының тҧруы 
тегін емес. Банктің кез келген қарыз алушысы мҧндай факторларды басынан 
кешуі мҥмкін. Сондықтан да қарыз алушының несиелік қабілетін талдай 
отырып, банк қызметкерлері міндетті тҥрде оның қаржылық жағдайын толық 
анықтап білуге тиіс. Банкроттықтың басты себептеріне басқарудағы 
жетіспеушілік, тиімді басқаратынақпараттар жҥйесінің болмауы, нарық 
жағдайындағы ӛзгерістер мен бәсекеге тӛселе алмауы, мҥмкіндіктерінің 
шамадан тыс кӛбейіп кетуі, яғни ресурстардың жоқтығына қарамастан 
компанияның жылдам кеңеюі, акционерлік капиталдың жетіспеушілігі және 
заемдық қаражаттардың ҥлесінің жоғарылығы жатады. 
Несиелеудің барысындағы банктің зияз шегуіне әкелетін факторлар 
кестеден кӛруге болады.