Alisher navoiy nomidagi toshkent davlat
Download 1.72 Mb. Pdf ko'rish
|
adabiyot o\'qitish metodikasi q husanboyeva , r niyozmetoa 2
|
Savol va topshiriqlar:
1. Ta’limning umumiy tamoyillari bilan bevosita adabiy ta’lim tamoyillarini taqqoslang. Ulardagi umumiy va farqli jihatlarni sanab ko‘rsating. 2. Hamma pedagoglar amal qilishi shart bo‘lgan tamoyillarni adabiy ta’lim bilan bog‘lagan hola biror badiiy asarni o‘rganish mi- solida tahlilga torting. Xulosalaringizni asardan misollar keltirgan holda asoslang. 3. Yuqorida ta’kidlangan quyidagi fikrga e’tibor qiling: «Muallimning o‘quvchi intellektual kuchiga ishonchi tarbiyalanuv- chining mustaqil fikrlash va bilim olishga bo‘lgan qiziqishini uyg‘otuvchi motivdir». Bu qanoatning mohiyatiga kiring, bo‘lajak o‘qituvchi sifatida uni izohlang. 4. Bu fikrga qanday qaraysiz: «O‘qituvchining loqaydlik bilan, majburiyat ostida qilayotgan mehnati o‘quvchida salbiy hislarni qo‘zg‘otishi, uning bilim olishga bo‘lgan intilishini so‘ndirishi tayin»? Zimmangizga olayotgan mas’uliyatning salmog‘ini cha- malab ko‘ring. Bu xulosaning mag‘zini chaqing, qarashlaringizni asoslang. 5. «Go‘zal xulqli, sog‘lom ma’naviyatli kishilarning so‘zlari ham, ishlari ham o‘zlariga munosib ekani, toza ko‘ngil sohibi hamisha rag‘bat va marhamatlarga munosibligi adabiyot orqali anglashiladi». Bu xulosada ilgari surilgan fikrlarni izohlashga urinib ko‘ring. Fikringizni asoslang. 6. O‘quvchilarning «o‘z-o‘zini tarbiyalash»ini qanday izohlash mumkin? Siz, bo‘lajak o‘qituvchi sifatida buni qanday tasavvur qilasiz? Fikrlaringizni biror badiiy asar misolida dalillang. 7. Mana bu qanoatning mohiyatiga kirishga harakat qiling: «Hamonki adabiyot darslari ko‘ngil tarbiyalar, ma’naviyat shakl- lantirar ekan, ko‘ngilga «yomon» baho qo‘yish, ma’naviyatni salbiy baholash unchalar to‘g‘ri bo‘lmasligi adabiyot o‘qitish metodikasi ilmida alohida ta’kidlanadi». Bu, Sizningcha, nima de- gani? Adabiyot darslari uchun yetakchi o‘rinda turadigan «inson ko‘ngli», «tarbiyalanuvchining ma’naviyati» singari tushuncha- larni izohlang. Ularning mag‘zini chaqing. 8. Adabiyot darslarida o‘quvchilarni «ma’naviy qiyofalari uchun» baholash masalasiga qanday qaraysiz? Siz bu fikrga qo‘shilasizmi yo‘qmi? Nima uchun? O‘quvchini baholashning 66 67 yana qanday shakllari mavjud? Bu qaysi darslarda amalga oshirila- di? Nazaringizda, mazkur baholashlar orasida qanday farq bor? Qarashlaringizni asoslang. 9. Adabiyot darslariga xos bo‘lgan «o‘quvchiga kashf etish laz- zatini tuydirish» tamoyiliga e’tibor qiling. Sizningcha, uni qanday tushunish mumkin? 10. O‘quvchi ma’naviyatining sog‘lomlashuvi bilan bog‘liq quyidagi fikrga e’tibor qiling: «Sog‘lom ma’naviyat o‘z manfaa- tini o‘zgalar manfaatiga qarshi qo‘ymaslik, o‘zinikini afzal bil- maslikdir. Boshqalarning ham o‘zi singari inson ekanini his qilish va ularga daxl qilmagan, halal bermagan holda birgalikda yashay bilish san’atidir. Sog‘lom ma’naviyat – o‘zni yengmoq, o‘zning istag-u mayillarini jilovlay bilmoq, ayni vaqtda o‘zlikni tanimoqdir. Sog‘lom ma’naviyat xudbinlikni yenga bilmoqdir, makonda turib makoniy manfaatlardan, zamonda yashab zamoniy tuslanaverish- lardan balandroq tura olmoq demakdir». Inson ma’naviyatining sog‘lomligi darajasini aks ettiradigan har bir belgini alohida yozib chiqing. Ularning har biriga izoh bering. Qarashlaringizni xulo- salang. So‘ngra o‘zingizning «Men»ingizga nazar soling. Yashirin holda o‘zingizga baho bering. 11. «Talabalik – oltin davrim» mavzusida insho yozing. Bir- biringizning ishlaringizni pedagog sifatida tekshiring. Yutuq va kamchiliklaringizni muhokama qiling. |
