Aloqalarini va o‘zaro bog‘liq1igini ilmiy o‘rganishdir

Buxgalteriya hisobotini tiizish uchun quyidagilar asosiy majburiy buxgalteriya hisobini yuritish hujjatlari hisoblanadi. Bosh daftar, ish haqi hisoblash dafiari, kassa kitobi, ishonchnomalami ro‘yxatga olish daftari, boshlang‘ich hujjatlar (shartnomalar, yuk xatlari va b.), jurnal-orderlar, tekshiruvlarni ro‘yxatga olish kitobi.
O‘zbekiston Respublikasi “Buxgalteriya hisobi to‘g‘risida”gi Qonunda yillik hisobotning quyidagi shakllari ko‘zda tutilgan: korxona balansi; moliyaviy natijalar to‘g‘risida hisobot; asosiy vositalar harakati to‘g‘risida hisobot; pul oqimlari to‘g‘risida hisobot; xususiy kapitali to‘g‘risida hisobot; Izohlar, hisob-kitoblar va tushuntirishlar.
Moliyaviy hisobot, hisobot yilidan boshlab o‘sib boruvchi natija bilan har chorakda taqdim etiladi.
O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 2002-yil 22- iyuldagi N 942 buyrug‘iga muvofiq, joriy yining 1 avgustidan boshlab choraklik va yillik moliyaviy hisobotlarni taqdim etish muddati to‘g‘risidagi Nizom amalga kiritiladi. Unga muvofiq kichik korxonalar va mikrofirmalar yiliga bir marta balanslami Davlat soliq organlariga topshiradilar. Bunda hisobotlar quyidagi tarzda shakllanadi: Buxgalteriya balansi ( N•1 shakl), Moliyaviy natijalar to‘g‘risidagi hisobot (N:•2 shakl); Dcbitorlik-krcditorlik
_•i^arzlari to‘g‘risidagi ma’lumotnoma (N*2A shakl) topshiradi.
O‘zbekiston Respublikasi Moliya vazirligining 2002-yil 27-
dekabrdagi 140-btiyrug‘i bo‘ lib, unda moliyaviy hisobotlarning yangi shakllari va ularni to‘ldirish qoidalari tasdiqlangan bo‘lib, ular muntazam yangilanib borilmoqda.
BMX@alterf ya balansi — bu muayyan vaqt davrida korxonada mavjud bo‘lgan aktivlar, o‘z kapitali, majburiyatlarni aks cttiradigan buxgalteriya moliyaviy hisobotidir.
Buxgalteriya balansida aktivlar va majburiyatlar uzoq muddatli va joriy sifatida tasniflanadi.
Balansni ko‘rib cliiqishda doimiy ravishda shuni e’tiborda british kerakki, aktivlar doimo passivlarga (o‘z kapitali va
21.5
majburiyatlari summasi) teng bo‘lishi zarur, balans (bilancium - muvozanat) atamasi ham shundan kelib chiqqan. Bunday tenglik dastlabki balansni tuzish vaqtida emas, doimo bo‘1ishi kerak.