Amaliy mashg`ulot -19 Geometrik chizmachilik. Geometrik yasashlar (qiyalik, konuslik,tutashmalar va lekalo egri chiziqlari). Tutashmalar
Download 0.55 Mb. Pdf ko'rish
|
4 19
- Bu sahifa navigatsiya:
- Aylana tashqarisida yotuvchi nuqtadan aylanaga urinma o‘tkazish.
|
Amaliy mashg`ulot -19 Geometrik chizmachilik. Geometrik yasashlar (qiyalik, konuslik,tutashmalar va lekalo egri chiziqlari). Tutashmalar Mashina va mexanizmlarning ko‘pchilik detallari to‘g‘ri chiziq va aylana yoylaridan iborat konturga ega bo’ladilar. Ular bir-birlari bilan tutashmalar yordamida ravon ulanadilar.Tutashma deb bir chiziqni ikkinchi chiziqqa sindirmay biror aylana yoyi yordamida ravon olishiga aytiladi. Vazifani bajarayotganda har bir talaba jurnaldagi raqami bo‘yicha, o‘z variantidagi detal konturini chizadi. Detal konturi turli xil tutashmalar yig‘indisidan iborat bo’lib, ko‘rgazmada ularning o’lchamlari berilgan. Quyida tutashmalar yasalishini kо‘rib chiqamiz. Aylana tashqarisida yotuvchi nuqtadan aylanaga urinma o‘tkazish. Buning uchun berilgan A nuqtani aylana markazi O bilan birlashtiriladi. Hosil bo’lgan OA masofaning teng o‘rtasidan A va O nuqtalardan o‘tuvchi aylana chiziladi. Chizilgan aylana berilgan aylanani Вva Bj nuqtalarda kesadi. Вva Bj nuqtalarni A bilan tutashtiruvchi chiziqlar aylanaga urinma bo’ladi, chunki ABO va AB^ burchaklar 90° ga tengdir (1.1-shakl). 1.1-shakl 1.2-shakl Ikki aylanaga urinma chiziq chizish. Ikki aylanaga tashqi urinma o‘tkazish. Rjva R 2 radiusli aylanalar berilgan. Ularga tashqi urinma o‘tkazish talab qilingan. O 2 markazdan R 2 - Ri radius bilan aylana chizib, uning O/ markazdan 8 - shaklda ko‘rsatilganidek urinma o‘tkaziladi ( 1 . 2 -shaklga qarang). 0 2 Вva 0 2 B / lami davom ettirilsa, R? radiusli aylanani T/l) nuqtalarda kesadi. Oj markazdan 0 2 T ga parallel qilib OjMi chiziqlar chiziladi. M va Mi nuqtalar Ri radiusli aylanadagi urinish nuqtalaridir. 1.3-shakl MT va MiTito‘g‘ri chiziqlar berilgan aylanalarga tashqi urinmalar Ikki aylanaga ichki urinma o‘tkazish (1.3-shakl). Uni o‘tkazishda Rj+R 2 radius bilan 0 2 markazdan aylana chiziladi va unga Oj markazdan urinma o‘tkaziladi. Вva Bi nuqtalami 0 2 bilan birlashtirilsa, R 2 radiusli aylanani T va 77 nuqtalarda kesadi. 0/markazdan Oil' va Oil) larga parallellar chizilsa, M va Mi nuqtalar hosil boMadi. TM va T1M1to‘g‘ri chiziqlar aylanalarga ichki urinmalardir. 1.4-shakl Download 0.55 Mb. Do'stlaringiz bilan baham: 
|