Amaliy mashg’ulot- 2 Mavzu: Oziqa muxitlar va ularni tayyorlash. Mashg'ulot uslubi: «Trening muloqot»

Kraxmal C

6

N

10

O

5

 



 о‘zida polisaxaridlar aralashmasini namoyon qilib, о‘simliklarda don kо‘rinishida 

bо‘ladi  (о‘simliklarning  zahira  uglevodlari).  Sanoat  asosida  kartoshka  va  makkajо‘xoridan  olinadi. 

Mikroorganizmlar  fermentlari  ta’sirida  kraxmal  glyukozagacha  gidrolizlanadi.  Kraxmalda  kul  saqlashi 

navga bog‘liq holda (oliy I, II, III) 0,35-1,2 % gacha о‘zgarib turadi. 

Gidrol 



  kraxmal  qiyomi  ishlab  chiqarishning  standart  bо‘lmagan  mahsuloti  hisoblanadi.  О‘zida  hidli 

quyuq  qoramtir  sharbatni  mujassamlashtiradi.  Quruq  modda  hisobida  70%  atrofida  redutsirlovchi 

mahsulot,  shuningdek,  texnik  mahsulotlari  50%  gacha  shakar  saqlaydi.  Gidrol  shakarlari  asosan 

glyukozadan  iborat.  Glyukozadan  tashqari  quruq  modda  mahsuloti  massasiga  nisbatan  18% 

о‘zlashtirilmaydigan  shakarlar  saqlaydi.  Shuningdek,  о‘zida  parchalanmagan  kraxmal  va  glyukoza 

polimerizatsiyasini  namayon  etadi.  Gidrolning  boshqa  uglevodlari  tо‘liq  identifikatsiya  qilinmagan. 

Kraxmal  gidrolizida  uglevodlardan  tashqari  ba’zi  bir  organik  kislotalar  miqdorini  ham  hosil  bо‘lgan 

qiladi.  Gidrol  pH  kо‘rsatkichi  (faol  kislotalik)  taxminan  4,0  ga  teng,  kul  6%  dan  kо‘proq  bо‘ladi. 

Kullarning asosiy qismini - natriy xlorid, fosfor, magniy, temir tashkil etib, boshqa elementlar gidrolda 

minimal miqdorda bо‘ladi. 

Melassa 



  shakar  ishlab  chiqarishda,  shakarning  ikkinchi  kristallizatsiyalanishidan  qolgan  standart 

bо‘lmagan qoldiq mahsulotdir. Rangi - qoramtir jigar rangda bо‘lib, zichligi 1,35



1,40 g/sm

3

 ni tashkil 

etadi. Melassa 61



68 % quruq mahsulot, 40



55% saxarozalar saqlaydi. Bundan tashqari unda 0,5



2,0% 

invertli  shakar  va  0,5



2,5%  rafinozalar  mavjud.  Shuningdek,  melassada  mikroorganizmlar  foydalana 

olmaydigan  uchinchi  qismi  betain  shaklida  bо‘lgan  1,1



1,5%  azot  saqlaydi.  Melassa  tarkibidan 

kо‘pgina  aminokislotalar  (asparagin,  glutamin  kislotalar,  leysin,  izoleysin,  tirozin)  va  V  guruhi 

vitaminlari  (biotin,  tiamin,  riboflavin,  inozit,  nikotin  va  pantoten  kislotalar)  chiqadi.  Asosan  biotin 

yuqori darajada  bо‘ladi (80  mg/t). Melassa kularida kaliy (30



40%),  magniy  (1,5



4,5%),  kalsiy  (14% 

gacha), temir va boshqa elementlari kо‘proq, bularga nisbatan fosfor kamroq bо‘ladi.