Amaliy mashg’ulot №18 birikmalarni hisoblash vint sterjeni (bolt)ni yuklanish turlicha ta’sir etganda (cho’zilgan, sirib tortilgan kuch ostidagi) mustahkamlikka hisobi

Parchin mixli birikmalarning asosiy o‘lchamlari
Parchin mixli birikmalarda quyidagi o‘lchamlarni ko‘rsatish mumkin:
d– parchin mix diametri;
t– parchim mix qadami, ;
– biriktirilayotgan detallar qalinligi, ;
– parchin mixdan detal chetlarigacha bo‘lgan masofa; .

Parchin mixli birikmalarni hisoblash
Parchin mixli birikma mixlarida va chokda quyidagi kuchlanishlar hosil bo‘ladi:
kesuvchi kuchlanish
; (7.1)
cho‘zuvchi kuchlanish
; (7.2)
qirqilishdagi kuchlanish
. (7.3)
Bu formulalarda – bir parchin mixga to‘g‘ri keluvchi kuch ; – parchin mixli birikmaga ta‘sir qiluvchi kuch; z – parchin mixlar soni; – kuchlanishlarning ruxsat etilgan qiymatlari.
Parchin mixli birikmada chokning mustahkamlik koeffisienti
. (7.4)
Bu koeffisient-mustahkamlik koeffisienti bo‘lib, parchin mix kuchsizlangan kesimi ning uning to‘la kesimi ga nisbatini bildiradi.
Parchin mixli choklarni hisoblashga doir misollar
1 – masala. Ustma – ust biriktirilgan parchin mixli birikmada . Birikmaga kuch qo‘yilgan. Parchin mix materiali Cт3 po‘lat, detal teshigi parmalab teshilgan. Parchin mix asosiy o‘lchamlarini aniqlang.
Yechish. Jadvaldan ; teng bo‘lganda koeffisientni hisoblang.
N;

deb olamiz. Tavsiyalarda
; ; .
Listning umumiy uzunligi
;
;

.
2 – masala. Ustquymali uchma – uch parchin mixli birikmaning diametri , material Cт0 po‘latidan, detal teshigi parmalab teshilgan. Parchin mixli soni , . Birikmaga ta‘sir qilishi mumkin bo‘lgan eng katta kuch va qiymatlarini aniqlang.
Yechish. Jadvaldan ; (7.1) formuladan
;
bunda ; demak .
Birikmaning qadamini tavsiyalardan aniqlaymiz biriktirilayotgan detalning uzunligi
.
Endi koeffisientni aniqlaymiz

;
;

3 – masala. Parchin mixli birikma uchma–uch joylashgan. Birikayotgan list qalinligi ; ; ; . Ustquyma uzunligi va diametrini aniqlang. Detal teshigi bosib teshilgan, parchin mix materiali Cт0 po‘latidan. Material mustahkamligini deb oling.
Yechish. Jadvaldan ; (7.4) formuladan ning qiymatini e‘tiborga olsak yoki , bir parchin mixga to‘g‘ri keluvchi kuch . (7.1) formuladan parchin mix diametri
,
deb olamiz.
Material qalinligi deb olib list mustahkamligini tekshirib ko‘ramiz

bunda
koeffisientning qiymati
,
uning qiymati masala shartini qanoatlantiradi.