Amaliy mashg’ulot №18 birikmalarni hisoblash vint sterjeni (bolt)ni yuklanish turlicha ta’sir etganda (cho’zilgan, sirib tortilgan kuch ostidagi) mustahkamlikka hisobi

Birikmaning mustahkamligi
Birikmaga bo‘ylama kuch tasir etganda uning mustahkamligi (8.2-rasm)
(8.1)
bunda p – kontakt sirtdagi bosim; – zahira koeffisienti; f – birikmadagi ishqalanish koeffisienti; d – birikma diametri; l – birikma uzunligi.
Burovchi moment T bilan yuklangan birikmaning mustahkamlik sharti
(8.2)

8.2 – rasm. Tig‘izlik hisobiga biriktirilgan birikmaning mustahkamlik sxemalari

Birikmaga bir vaqtda T va Fa ta‘sir etsa,

(8.3)
bu formulada aylana kuch.
Tutashish sirtida solishtirma bosimni tig‘izlik N bilan bog‘liqligi:
(8.4)
bu yerda N – hisobiy tig‘izlik, koeffisientlar:
(8.5)
E₁ va E₂, µ₁ va µ₂ – val vtulkaning elastiklik moduli va Puasson koeffisienti:
Po‘lat uchun va ;
Cho‘yan uchun va ;
Bronza uchun va .
Agar birikma materiali bir hil bo‘lsa,
(8.6)
Birikmani mustahkamlikka hisoblaganda hisobiy tig‘izlik
, (8.7)
bunda R_z1 va R_z2 – o‘tqazish sirtlarining g‘adir – budurlik balandliklari.
Birikmaga eguvchi moment ta‘sir etgandaM=FL birikmada yuklanish notekis taqsimlanadi (8.3 – rasm). tashqi yuklama ichki kuchlarning momenti bilan muvozanatlashadi.

8.3 – rasm. Tig‘izli birikmaga eguvchi moment ta‘sir etishi


bu formulada l – yuqori va pastdagi yarimsilindrlar sirtlaridagi bosimning teng ta‘sir etuvchisi. Bu teng ta‘sir etuvchi pressli birikmadagi bosim pga bog‘liq bo‘ladi:
.
Juft kuchning yelkasi . Buni hisobga olsak
.
Amaliyotda mustahkamlikning zahirasini ta‘minlash uchun
(8.8)