Amaliy mashg’ulot №18 birikmalarni hisoblash vint sterjeni (bolt)ni yuklanish turlicha ta’sir etganda (cho’zilgan, sirib tortilgan kuch ostidagi) mustahkamlikka hisobi

Payvand birikmalarni hisoblashga oid masalalar
1-masala. Uchma-uchpayvand birikmada qalinligi bo‘lgan ikki detal payvandlab biriktirilgan. Birikma kuch bilan cho‘ziladi. Birikmada hosil bo‘ladigan kuchlanishni hisoblang. .
Yechish: (9.1) formula bo‘yicha
< .

2-masala. Tashqi diametri , ichki diametri bo‘lgan ikki quvur payvand qilingan. Quvurlar suv o‘tkazish uchun mo‘ljallangan. Quvurlar uchma-uch payvandlang. Payvand birikmalarining mustahkamligini tekshiring.
Yechish: . Uchma-uch payvand birikmaning qalinligi . Chok uzunligi

Quvurdagi cho‘zuvchi kuch
.
Quvurdagi cho‘zuvchi kuchlanish
.
Demak, uchma-uch payvand chokning mustahkamligi yetarli.
3-masala. Listga teng tomonli burchaklik payvandlangan, unga kuch ta‘sir etadi, chok kateti . Birikmadagi choklarning uzunligi va ulardagi kuchlanishni aniqlang.
; .
Yechish: Burchaklarni og‘irlik markaziga bo‘lgan masofa ; . Choklarning umumiy uzunligi (9.6) formuladan
mm;
bunda .
;

; ; choklardagi kuchlanishlarni hisoblashdan avval har bir chokka tog‘ri keladigan kuchlarni aniqlang. chokka , chokka kuch tushadi, choklardagi kuchlanishlar
;
.
Demak, choklardagi kuchlanishlar teng bo‘ladi.

4-masala. Ikki detal ustma-ust qilib 2 ta yonbosh chok bilan payvandlangan. Birikmaga kuch ta‘sir qiladi. Chokning kateti . Payvand birikmaning mustahkamligini hisoblab, hulosa chiqaring.
Yechish: chok uchun ruxsat etilgan kuchlanish (9.4) formula bo‘yicha.
,
lekin tavsiyalarga binoan bo‘lishi mumkin, shu sababli li qo‘shimcha chok o‘tkazishni mo‘ljallangan, u holda

Demak, qo‘shimcha chok o‘tkazish ustma-ust payvand chokning mustahkamligini ta‘minlaydi.
5-masala. Ustma-ust payvand birikmada 2 ta yonbosh va 1 ta ro‘para chok bor. Choklar uzunligi chok kateti Chok uchun Birikmaga ta‘sir etishi mumkin bo‘lgan eng katta kuchni hisoblang.