Amaliy mashg‘ulotlar -amaliy mashg‘ulot: soat

Moslashuvchanlik. Organizmning hayotligi uning tuzilishi va funksiyalarini tashqi muhit shart-sharoitlariga mos kelganidagina saqlab qolinadi. Qator avlodlar davomida yerdagi hayot sharoitining o'zgarishi dezeksiribonuklein kislotalaming qayta tuzilishining nasldan-naslga
o'tkazilishi, hayvonlar organizmining sharoitga chidab yashashi sifatida, hayvonlar organizmining tashqi muhitga moslashishi saqlanadi va rivojlanadi.


1-topshiriq. Tirik toqimalardagi bioelektrik hodisalar haqida umumiy ma’lumot bering.
2-topshiriq.Mavzuni BBB metodi orqali tushuntirib bering.

B	B	B

Amaliy mashg‘ulotlar
7-amaliy mashg‘ulot: Refleks. Refleks yoyi. Spinal baqani tayyorlash
Amaliy ish rejasi:
1. Refleks. Refleks yoyi. Spinal baqani tayyorlash


Amaliy mashg‘ulotning maqsadi: Refleks. Refleks yoyi. Spinal baqani tayyorlash haqida talabalarga ma’lumot berish.
Ta’lim metodlari: Amaliy usullar, texnologiyalar, BBB metodi.
Ta’lim vositalari: Tayanch matn, o‘quv qo‘llanmalar, ekspert tоpshiriqlar, markerlar
Kutilayotgan natija: Refleks. Refleks yoyi. Spinal baqani tayyorlash xaqida talabalarda tushunchalarni paydo qilish.
Bajariladigan ishning mazmuni:
Kichik ma’ruza:
Bosh miyasi olib tashlangan baqa pastki jag’idan shtativ ilgagiga osib qo’yiladi tajriba darhol o’tkazilmaydi, chunki bosh miyasi buzilgan baqa shok holatiga tushib qoladi. Ammo, oradan bir necha daqiqa o’tganidan keyin baqaning oyog’i sulfat kislotaning 0,2% li eritmasiga tushirilsa baqada bukish refleksi hosil bo’ladi (13-rasm).
Bukish refleksi. I-baqalarda, II-odamlarda.
Filtir qog‘ozdan kvadratcha yasab yoki ma’lum bir bo‘lagini olib uni 1% li sulfat kislota bilan namlab bosh miyasi olib tashlangan va shtativga osib qo‘yilgan baqaning qorniga, ko‘kragiga, orqa qismiga qo‘yiladi. Baqa ularni oyoqlari bilan olib tashlaydi. Har bir tajribadan so‘ng baqani suv bilan yuvib turish kerak.
Ishning bajarilishi. Tizzaning erkin harakati ham refleks yoyi ishtirokida amalga oshadi. Tekshiriluvchi kishini bo’yiga mos bo’lgan stulga oyoqlarini chalishtirgan holda o’tqiziladi. O’tirgan kishi o’zini ayniqsa oyoqlarini erkin qo’yishi lozim. So’ngra ikkinchi kishi, o’tirgan kishining yuqorida turgan oyog’ining tizasidan pastda joylashgan pay qismiga rezina bolg’acha bilan sekin ursa oyoq ko’tarilib tushadi. Bu harakat tizza refleksi hisoblanadi.
Tizza refleksining yuzaga kelishi A-sezuvchi neronning tanasi,
B-bukuvchi muskul, C-muskulli urchiq, D- motoneyronning tanasi, E-sinaps