Amaliy mashg’ulotlar

Amaliy mashg’ulotlar
1.Peritsiklik reaktsiyalar, ularning turlari va organic sintezdagi axamiyati.
2.Аromatiklik. Benzol halqasi tutmagan aromatik sistemalar.
3.Аromatik birikmalarda elektrofil almashinish
4.Аromatik xalqada nukleofil almashinish. Vikarioz almashinish.
5.Fenollar va fenollarning hosilalari, ularning qishloq xoʼjaligi va tibbiyotda ishlatilishi.

Laboratoriya mashgulotlari
6.Sirka butil efiri sintezi
7.Benzoy kislotaning natriyli tuzidan benzol sintez qilish
8.Nitrobenzol sintez qilish.
9.Toluol sulfokislotaning natriyli tuzini sintez qilish
10.Etil bromid sintez qilish
11.Yog’larning gidrolizi
12.Aminokislotalarning kislota-asoslik xossalari va ularning tuzilishining рН ga bog’liqligi.
13.Difenil- va trifenilmetan, antratsen, fenantren. Ularni olish usullari, xossalari.
14.Diazo- va azotuzuvchilar, azobirikish sharoitlari. Azobo’yoqlar. Rang va tuzilish orasidagi bog’lanish.
15.Pirazol, imidazol, triazol, tetrazol, oksazol, tiazol, asosiy sintez usullari, elektron tuzilishi, aromatikligi va kimyoviy xossalari haqida tushuncha


Ma’ruza mashg’ulotlari

1.Uglevodlar. Monosaharidlar, klassifikasiyasi, nomeklaturasi. Izomeriyasi

2.Monosaxaridlarning fizik va kimyoviy xossalari.Mutorotasiya hodisasi
3.Uglevodlarni tuzilishini ifodalashning proeksion formulalari. Fisher va Xeuors formulalari. Uglevodlarda konformatsiyasi. Konformatsion izomerlar.
4.Monosaxaridlarda halqa o’lchamini ko’rsatish va uni aniqlash usullari
5.Monosaxaridlar stereokimyosi. Optik izomerlar.
6.Aldozalarda uglerod zanjirini uzaytirish va kamaytitrish. Kliani-Fisher sintezi va илиани-Фишер синтези. Ruff bo’yicha uzilish.
7.Disaxaridlar. Asosiy vakillari, ularning fizik va kimyoviy xossalari.Qaytariladigan va qaytarilmaydigan qandlar
8.Polisaxaridlar. Kraxmal va sellyuloza, tabiatda uchrashi, fizik va kimyoviy xossalari, ishlatilishi,
9.Sikloalkanlar. Nomlanishi, turlari, tuzilishi, izomeriyasi.
10.Siklik birikmalarning olinishi, sintez qilish usullari
11.Sikloalkanlarning fizikaviy xossalari, ularning sanoat miqyosidagi manbalari.
12.Halqali birikmalarning tuzilishi.Burchak, burilish va torsion zo’riqishlari, Vander Vals zo’riqishi.Sikloalkanlarning zo’riqish energiyalari.
13.Sikloalkanlar konformatsiyasi. Konformatsion izomerlar.Aksial va ekvatorial bog’lar
14.Halqali birikmalar stereoizomeriyasi. Sis va trans birikish reaksiyalari.
15.Sikloalkanlarning kimyoviy xossalari. Birikish, oʼrin olish va oksidlanish reaktsiyalari,
16.Sikloalkanlarning kimyoviy xossalari Halqaning ochilishi bilan boradigan reakiyalar.
17.Sikloalkanlarning halq xo’jaligi va sanoatda ishlatilishi va qo’llanilishi.
18.Аromatik uglevodorodlar.Benzol va uning gomologlari, nomlanishi, izomeriyasi.
19.Аromatik uglevodorodlar. Аromatik uglevodorodlarning manbalari va olish usullari.
20.Benzol halqasining elektron tuzilishi va benzolning kimyoviy xossalari. Аromatiklik haqida tushuncha. Аromatiklikning belgilari. Xyukkelь qoidasi.
21.Nobenzoid aromatik sistemalar. Siklopropenil- va tropiliy kationlari. Siklopentadienil- anioni, azulen, annulenlar.
22.Aromatik qatordagi elektrofil almashinish reaksiyalari: Sul’folash, nitrolash, galogenlash, alkillash, atsillash. Aromatik qatordagi elektrofil almashinish reaksiyalarining aromatik uglevodorodlarni qayta ishlashdagi ahamiyati,
23.Aromatik qatordagi elektrofil almashinish reaksiyalarining mexanizmlari haqida tushuncha va ularni tajribada asoslash. s- va p-komplekslar.
24.Benzol halqasidagi o’rinbosarlarning reaksiya mahsulotlarining izomer tarkibiga va reaksiya tezligiga ta’siri. O’rinbosarlarning turlari.
25.Aromatik нитро- ва nitrozobirikmalar. Nomeklaturasi va izomeriyasi.
26.Aromatik nitrobirikmalarning olinishi va xossalari. Nitrolovchi reagentlar. Nitrozolash reaktsiyalari.
27.Nitro- guruhning elektrofil almashinish reaksiyasi tezligiga va yo’nalishiga ta’siri.
28.Nitrobirikmalarning qisman qaytarilish mahsulotlari.
29. Nitro-birikmalarning tautomerlanishi, dimerlanish, kondensatsiya reaksiyalari.
30.Аromatik qatorida nukleofil almashinish reaktsiyalari. Аromatik uglevadorodlarda boradigan nukleofil almashinish reaktsiyalarining mexanizmlari.
31.Reaktsiyalarning energitik taʼsiri. Reaktsiya tezligini belgilovchi bosqich.
32. Fenollar va xinonlar.Nomlanishi. Fenol va uning gomologlari. Olinish usullari va fizik-kimyoviy xossalari. Naftollar.
33.Aromatik yadroga gidroksil- guruhi kiritish usullari.
34.Fenollarning kislotalik xususiyatlari. Fenollarning o’ziga xos reaksiyalari. Gidroksil- guruhni himoyalash.
35.Aromatik uglevodorodlar va ular hosilarining qo’llanilishi
36.Aromatik karbonil birikmalar.Aromatik al’degidlarga xos xususiyatlar, ularni olish va kimyoviy xossalari.
37. Aromatik karbonil birikmalar .Aromatik-alifatik qator ketonlari, ularni olish va kimyoviy xossalari. Ularning oksimlari va fazoviy tuzilishi. Bekman qayta guruhlanishi.
38.Aromatik karbon kislotalar.Almashingan benzoy kislotalarning dissotsiyalanish konstantasiga o’rinbosarlarning ta’siri.
39.Aromatik karbon kislotalar sintez qilishning umumiy usullari.
40.Benzoy kislotasi va uning hosilalari, ularning fizik va kimyoviy xossalari. Xalq xo’jaligi va sanoatda ishlatilishi
41.Salitsil va sul’fosalitsil kislotalar. ularning fizik va kimyoviy xossalari. Xalq xo’jaligi va sanoatda ishlatilishi
42.Dolchin kislotasi, olinishi va xossalari, ishlatilishi.. Antranil kislotasi, olinishi va uning ishlatilishi.
43.Aromatik aminlar.Aromatik aminlarning turlari, sinflanishi, nomeklaturasi va izomeriyasi.
44.Aromatik yadrodagi o’rinbosarlar tabiati va joylashishining aminlar asosligiga ta’siri.
45.Amino- guruhning benzol yadrosiga ta’siri: elektrofil almashinish reaksiyalari.
46.Amino- guruhni himoyalash. Aromatik aminlarning qo’llanilishi va ishlatilishi
47.Diazobirikmalar. Alifatik va aromatik diazobirikmalar, nomlanishi va izomeriyasi.
48.Diazotirlash reaksiyasi, uni amalga oshirish sharoitining amin tuzilishiga bog’liqligi. Diazotirlovchi agentlar va reaksiya sharoitlari.
49.Diazobirikmalarning kimyoviy xossalari.Diazobirikmalarning azot chiqishi bilan boradigan reaksiyalari: diazoguruhni vodorodga, galogenlarga, gidroksil-, sian- va nitro- guruhlariga almashtirish.
50.Diazobirikmalarning kimyoviy xossalari.Diazobirikmalarning azot chiqmasdan boradigan reaksiyalari. Qaytarish, triazenlar hosil bo’lishi.
51.Diazobirikmalarning qo’llanish sohalari.
52.Geterotsiklik birikmalar. Geterotsiklik birikmalar haqida tushunchalar va ularning sinflanishi. Geterotsiklik birikmalarning turlari va ularga xos reaksiyalar.
53.Uch va to’rt a’zoli geterotsiklik birikmalar.
54.Besh a’zoli bitta geteroatom tutgan geterotsiklik birikmalar.Furan , tiofen, pirrol sintezining umumiy usuli va o’zaro aylanishlari
55.Furan, tiofen, pirrol va benzolning fizik-kimyoviy xossalarini taqqoslash. Olinishi, fizik va kimyoviy xossalari.
56.Fenol va pirrol xossalarining o’xshashligi. Azot, kislorod va oltin-gugurt tutgan besh a’zoli geterotsiklik birikmalar.
57. Olti a’zoli geterotsiklik birikmalar.Olti a’zoli geterotsiklik birikmalarning aromatikligi. Пиридинни олиш усуллари.
58.Geterotsiklik birikmalarda elektrofil, nukleofil almashinish, yon zanjirda radikal almashinish reaksiyalari. Пиридин ҳосилаларининг ишлатилиши
59.Kondensirlangan geterotsiklik birikmalar. Benzofuran, benzotiofen, xinolinlar. Organik reaksiyalarda boradigan qo’shimcha jarayonlar.
60.Reaksiyalarning muqobil sharoitlari. Reaksiya yo’nalishiga substrat va reagent tuzilishi, erituvchi tabiati va turli omillarning ta’siri.

organik kimyoda reaksiyalar

1.Meerveyn reaksiyasi. Diazoniy tuzlarining konyugirlangan qo’shbog’ tutgan moddalar bilan reaksiyasi.

2.Gatterman-Zandmeyer reaksiyasi –diazoguruhning kislotali muxitda Cu(I) tuzlari ishtirokida nukleofil almashinishi reaksiyasi.
3.Nesmeyanov reaksiyasi – diazobirikmalardan metallorganik birikmalar olish
4.Eshvayler-Klark reaksiyasi –alkilamin olish reaksiyasi.
5.Leykart-Vallaх reaksiyasi –aminlar sintez qilish reaksiyasi
6.Zinin reaksiyasi-aromtik aminlarni olish.
7.B.A.Kazanskiy A.L.Liberman reaksiyasi- uglevodorodlar Pt katalzatori ishtirokida siklopentan uglevodorodlar olish
8. B.A.Kazanskiy A.F.Plate reaksiyasi- uglevodorodlar Pt katalzatori ishtirokida benzol olish
9.Gustavson reaksiyasi –siklopropanni sanoat usulida olish
10.Kliani-Fisher reaksiyasi-aldozalarda uglerod zanjirini uzaytirish
11.Ruff reaksiyasi –aldozalarda uglerod janjirini qisqartirish
12Fridel-Krafst reaksiyasi – aromatic uglevodorodlarni alkillash reaksiyasi.
13.Vilyamson reaksiyasi-fenollarning oddiy efirlarini olish
14.Kolbe-Shmidt reaksiyasi-fenolkarbon kislotalar sintezi
15.Raymer-Timan reaksiyasi- benzol qatori aldegidlarni olish
16.Fris reaksiyasi- fenilatsetatning –atsetoksifenonga qayta guruhlanishi
17.Etar reaksiyasi- Toluoldan-benzalmdegid olish
18.Gatterman –Kox reaksiyasi- Cu(I) tuzlari ishtirokida benzol halqaga aldegid guuhni kiritish
19.Gatterman reaksiyasi- fenolning aromatik halqasiga aldegid guruhini kiritish.
20.Zaysev-Rozenmund reaksiyasi- aromatic karbon kislotalardan aromatic aldegidlar olish
21.raymer Timan reaksiyasi- fenollara orto holatga aldegid guruhini kiritish usuli
22.Perkin reaksiyasi-Aromatik aldegidlarning kondensasiya reaksiyalari
23.Klayzen-Shmidt reaksiyasi- aromatik keton va aldegidlar orasidagi kondensasiya reaksiyasi.
24.Kannitsario reaksiyasi- Benzoy aldegidga ishqorning ta’siri
25.Kolbe reaksiyasi- oksibenzoy kislotasini olish
26.Y.K.Yuryev reaksiyasi besh azoli geterosiklik birikmalarning o’zaro bir biriga otishi
27.Shulte reaksiyasi –diasetilenidlardan geterohalqali birikmalar sinez qilish
28.Terent’ev reaksiyasi –furan halqasida elektrofil almashinish
29.Pial-Knorr reaksiyasi – oksobirikmalardan pirrol olish