Amaliy matematika informatika yo’nalishi


Download 0.7 Mb.
Pdf ko'rish
bet3/10
Sana22.01.2023
Hajmi0.7 Mb.
#1109950
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10
Bog'liq
Meliboyev Azizmurot kurs ishi..

foydalanuvchi sifatida tasniflanganligini aniqlaydi. Bitta foydalanuvchi ma’lumotlar 


12 
12 
bazasi bir vaqtning o’zida faqat bitta foydalanuvchini qo’llab-quvvatlaydi. Boshqacha 
aytganda, agar A foydalanuvchisi ma’lumotlar bazasidan foydalansa, B va C 
foydalanuvchilari A foydalanuvchisini kutib turishlari kerak. Bunga javoban, ko’p 
foydalanuvchi ma’lumotlar bazasi bir vaqtning o’zida bir nechta foydalanuvchilarni 
qo’llab-quvvatlaydi. Ko’p foydalanuvchi ma’lumotlar bazasi nisbatan kam miqdordagi 
foydalanuvchilarni (odatda 50 dan kam) qo’llab-quvvatlasa, tashkilotning ishchi guruhi 
ma’lumotlar bazasi deb ataladi. Ma’lumotlar bazasi butun tashkilot tomonidan 
ishlatilganda va ko’plab bo’limlarda (50 dan ortiq, odatda yuzlab) foydalanuvchilarni 
qo’llab-quvvatlasa, ma’lumotlar bazasi korxona bazasi deb nomlanadi. 
Joylashuv ma’lumotlar bazasini tasniflash uchun ham ishlatilishi mumkin. 
Masalan, bitta saytda joylashgan ma’lumotlarni qo’llab-quvvatlaydigan ma’lumotlar 
bazasi markazlashtirilgan ma’lumotlar bazasi deb ataladi. Bir nechta turli saytlarda 
tarqatilgan ma’lumotni qo’llab-quvvatlaydigan ma’lumotlar bazasi taqsimlangan 
ma’lumotlar bazasi deb ataladi. 
Markazlashtirilgan va markazlashtirilmagan (tarqatilgan) ma’lumotlar bazasi 
ma’lumotlar bazasini amalga oshirish va boshqarish uchun aniq belgilangan 
infratuzilma (apparat, operatsion tizimlar, tarmoq texnologiyalari va boshqalar)ni talab 
qiladi. Odatda, infratuzilmaga ma’lumotlar bazasini yaratadigan va ishlaydigan tashkilot 
egalik qiladi va xizmat qiladi. Ammo so’nggi yillarda bulutli ma’lumotlar bazalaridan 
foydalanish tobora ommalashib bormoqda. Bulutli ma’lumotlar bazasi - bu Microsoft 
Azure yoki Amazon AWS kabi bulutli ma’lumotlar xizmatlaridan foydalanib yaratilgan 
va saqlanadigan ma’lumotlar bazasi. Uchinchi tomon yetkazib beruvchilari tomonidan 
taqdim etiladigan ushbu xizmatlar ma’lumotlar bazasi uchun ishlashning aniq 
choralarini (ma’lumotlarni saqlash hajmi, talab qilinadigan o’tkazuvchanlik va 
mavjudlik) ta’minlaydi, lekin uni amalga oshirish uchun asosiy infratuzilmani 
ko’rsatishi shart emas.
Ba’zi bir kontekstlarda ma’lumotlar bazalarini tasniflashning mashhur usuli 
ularda saqlanadigan ma’lumotlar turiga qarab belgilanadi. Ushbu mezondan 
foydalangan holda ma’lumotlar bazalari ikki toifaga guruhlanadi: umumiy maqsadlar va 


13 
13 
aniq bir sohaga asoslangan ma’lumotlar bazalari. Umumiy maqsadga asoslangan 
ma’lumotlar bazalarida bir nechta fanlarda ishlatiladigan turli xil ma’lumotlar mavjud - 
masalan, umumiy demografik ma’lumotlarni o’z ichiga olgan ro’yxatga olish 
ma’lumotlar bazasi va LexisNexis va ProQuest ma’lumotlar bazalari, turli mavzularda 
gazeta, jurnal va jurnal maqolalarini o’z ichiga olgan. Aniq bir maqsadga asoslangan 
ma’lumotlar bazalarida muayyan fan sohalariga yo’naltirilgan ma’lumotlar mavjud.
A

Download 0.7 Mb.

Do'stlaringiz bilan baham:
1   2   3   4   5   6   7   8   9   10




Ma'lumotlar bazasi mualliflik huquqi bilan himoyalangan ©fayllar.org 2024
ma'muriyatiga murojaat qiling