Amaliyot o‘tashning

Yo‘l harakatini nazorat qilish bo‘limining vazifalarini o‘rganish

Yo'l harakatini boshqarish - bu statsionar va harakatlanuvchi transport vositalari, shu jumladan piyodalar, velosipedchilar va barcha turdagi transport vositalarining harakatini tashkil etish, boshqarish va nazorat qilishdan iborat. Uning maqsadi odamlar va yuklarning xavfsiz, tartibli va samarali harakatlanishini ta'minlash, ularni imkon qadar himoya qilish, yo'llar va uning atrofidagi mahalliy atrof-muhit sifatini yaxshilashdir.

Yo'l harakatini boshqarish sxemalarining konkret maqsadlari quyidagilardan iborat:

• 
  transport oqimi sharoitini yaxshilash, tirbandlikni kamaytirish (ko'pincha transport oqimi samaradorligini oshirish maqsadlari ustuvor bo'lgan yo’llar ya’ni arterial yo’llar va avtomagistrallar uchun muhimdir)
  
• 
  marshrut yoki hudud xavfsizligini oshirish (halokat tahlili yoki yoki jamiyatning muayyan mulohazalari asosida)
  
• 
  bolalar, piyodalar va velosipedchilarning harakatlanish xavfsizligini, mobilligini va yo’llardan foydalanish imkoniyatini oshirish
  
• 
  aholi turar joylarini obodonlashtirish
  
• 
  tijorat, chakana savdo va ko'ngilochar tadbirlar o’tkaziladigan joylarga kirish imkoniyatini yaxshilash
  
• 
  avtomobilda yuk tashish unumdorligi va harakat xavfsizligini oshirish (ayniqsa, umumiy maqsadi iqtisodiy masalalarni hal qilishga qaratilgan transport vazifasi uchun muhimdir)
  
• 
  jamoat transporti va yo'llarining ekspluatatsion sharoitlarini yaxshilash (Odamlarning jamoa transportida harakatlanishi, shahsiy avtomobilda harakatlanganga qaraganda samarali ekanligini aks ettirish )
  
• 
  Avtoturargoh muammolarini hal qilish maqsadida real vaqtda harakatlanuvchilar haqidagi ma'lumotlar kabi axborotlarni, yo'l foydalanuvchilari uchun yetkazish.
  

9. Targ‘ibot-tashviqot bo‘limining harakat xavfsizligini ta’minlashdagi vazifalarini o‘rganish

Avtomobil yo‘llarida harakat tartibsiz ravishda vujudga keladi. Har bir haydovchi o‘ziga qulay harakat tartibini tanlaydi hamda o‘zi tanlagan harakat tartibining boshqa harakat qatnashchilariga ta’siri bilan hisoblashmaydi. Shuningdek, turli rusumli avtomobillarning har xil dinamik sifati harakat tartibiga ta’sir qilishi muqarrar. Yo‘l harakatida avtomobillarning o‘zaro ta’siri harakat miqdori qancha ko‘p bo‘lsa, shuncha orta boradi. Yo‘l harakatini tashkil etish – transport vositalari oqimini maksimal darajada yo‘lning geometrik o‘lcham imkoniyatlaridan foydalanib, uning har xil bo‘laklarida xavfsiz harakat tartibini va yuqori o‘tkazish qobiliyatini ta’minlashga qaratilgan tadbirlar tizimidan iborat. Yo‘l harakatini tashkil etish tamoyillari transport oqimini to‘g‘ri yo‘naltirishga, kerak hollarda ularni tezliklar bo‘yicha guruhlarga ajratishga, har bir yo‘l bo‘lagi uchun ratsional tezliklarni belgilashga, haydovchilarga o‘z vaqtida harakat marshruti va yo‘l sharoiti to‘g‘risida axborot berishga qaratilgan. Harakatni tashkil etishni takomillashtirish progressiv boshqarish (harakatni boshqarishning avtomatik tizimi; svetofor obektlarini «yashil to‘lqin», «yashil ko‘cha» tizimi usulida ishlashi; tezlashuvchi – sekinlashuvchi, reversiv, rezerv tasmalardan foydalanish, ba’zi bir ko‘chalarni bir tomonlama harakatga o‘tkazish va h.k.) chorrahalarni har xil sathda o‘tkazish, shuningdek, transport vositalarining harakat marshrutini ratsional ravishda tanlash yordamida erishiladi. Yo‘l harakatini tashkil etishda axborot texnologiyalari yordamida avtobuslar, shuningdek, yalpi yuk tashuvchi avtomobillarning optimal harakatlanish grafigini to‘g‘ri tuzish katta ahamiyatga ega. Tig‘iz soatlarda harakatni tashkil etish maqsadida asosiy magistralning tirband yo‘l bo‘laklaridagi transport oqimining harakatini aylanma yo‘llar orqali o‘tkazishga intiniladi. Harakatlanish tartibini oshirish uchun avtomobil va avtobuslarga ikki tomonlama radio aloqa o‘rnatiladi. Bu esa harakat o‘zgarishinini yo‘lda nazorat qilish imkonini beradi. Yo‘l harakatini tashkil etishda quyidagi hujjatlarning ahamiyati kattadir: “Yo‘l harakati xavfsizligi to‘g‘risida”gi O‘zbekiston Respublikasining qonuni; yo‘l harakati qoidasi; transport vositalarining konstruktiv xavfsizlik me’yorlari; yo‘l va ko‘chalar uchun 6 qurilish me’yorlari va qoidalari. Shuningdek, harakat xavfsizligi bo‘yicha soha me’yoriy hujjatlari. Avtomobil transportining ishini, haydovchi mehnatini, yo‘ldagi transport vositalari va piyodalarning harakatini tashkil qilishni bir- biridan farqlash lozim. Birinchi ikki
masala bilan asosan avtokorxonalar, keyingisi bilan esa yo‘l xo‘jaliklari, yo‘l harakati xavfsizligi organlari va hokimiyat vakillari shug‘ullanadilar.

10.